ဂျပန်ကုမ္ပဏီတွေရဲ့ လုပ်ငန်း ယဥ်ကျေးမှုတွေကို နားလည်ထားတာက လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေ အောင်မြင်ဖို့ရော၊ နောက်ပြီး လုပ်ငန်းထဲမှာ ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်စေဖို့အတွက်ရော တော်တော်လေးကိုအရေးပါတဲ့ အချက်တစ်ချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ လုပ်ငန်းအတွင်းယဥ်ကျေးမှူတွေထဲမှာမှ အရေးကြီးတဲ့ အကြောင်းအရာတစ်ချို့ကိုဖော်ပြသွားပါ့မယ်။
- တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်ဘယ်လိုခေါ်ကြမလဲ။
- ကိုယ့်ကိုကို ဘယ်လိုနာမ်စားသုံးမလဲ။
- အလုပ်ရောက်တဲ့ အခါ အလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကိုဘယ်လို နှုတ်ဆက်ရမလဲ။
- အလုပ်ပြန်တဲ့ အချိန်ဘယ်လိုနှုတ်ဆက်ရမလဲ။
- အလုပ်ချိန်မှာ ဘယ်လို ဝတ်စားဆင်ယဥ်ရမလဲ။
- အချိန်မှန်မှန်အလုပ်ကိုသွားပါ။
- ယဥ်ကျေးတဲ့အသုံးနှုန်းတွေကိုမှန်ကန်အောင်သုံးပါ။
- လိပ်စာကတ်တွေကို ဘယ်လိုလှဲလှယ်ရမလဲ။
- ဖုန်းကိုဘယ်လိုလက်ခံပြောရမလဲ။
- ဖုန်းဘယ်လိုခေါ်ရမလဲ။
- အီးမေးလ်ဘယ်လိုရေးရမလဲ။
- ထိုင်ပုံထိုင်နည်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးသိထားသင့်တဲ့ ဓလေ့။
လုပ်ငန်းသုံးအမူအရာတွေ၊ စကားတွေကတော့ လုပ်ငန်းတစ်ခုက သေချာတိုးတက်အောင်နဲ့ လုပ်ငန်းတစ်ခုအတွင်းမှာ တယောက်နဲ့ တယောက်အဆင်ပြေစေဖို့အတွက် တည်ရှိနေတဲ့အရာတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ လုပ်ငန်းသုံး အမူအရာတွေ၊ စကားတွေကတော့ တော်တော်ကိုကျယ်ပြန့်ပြီး လေ့လာရတဲ့နေရာတွေလဲ အများကြီးရှိပါတယ်။ လေ့လာလို့လဲ မကုန်နိုင်အောင်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ အခြေခံ သိထားသင့်တဲ့ လုပ်ငန်းသုံးအမူအရာနဲ့ စကားတွေကို မိတ်ဆက်ပေးသွားပါ့မယ်။
ဂျပန်မှာ အလုပ်ရှာဖို့အတွက် စိတ်သောကရောက်ဖူးပါသလား။
တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက်ဘယ်လိုခေါ်ကြမလဲ။
ဂျပန်နိုင်ငံမှာတော့ နာမည်တွေကို မျိုးရိုးနာမည်နဲ့ ကိုယ်ပိုင်နာမည်ခွဲခြားထားပေမယ့် အနောက်တိုင်းနဲ့ ပြောင်းပြန်ဖြစ်နေပါတယ်။ ဂျပန်မှာကတော့ မျိုးရိုးနာမည်အရင်လာပြီးမှ နောက်မှ ကိုယ်ပိုင်နာမည်လာတတ်ပါတယ်။ ဂျပန်မှာတော့လူပ်ငန်းခွင်ထဲမှာ တစ်ယောက်ယောက်ကို နာမည်ခေါ်တော့မယ်ဆိုရင် ရာထူးအပေါ်မူတည်ပြီးတော့ ခေါ်လေ့ရှိကြပါတယ်။
ဒါကြောင့်ပထမဆုံးအရင်ဆုံ ကိုယ်ခေါ်မယ့် သူရဲ့သူက ကိုယ့် အထက်လူကြီးလား၊ အလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်လား၊ ဧည့်သည် လားစတဲ့အချက်တွေကို အရင်သေချာသိအောင် လုပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ ဥက္ကဌ ကို ဆို 社長 (shachou)၊ ဒုဥက္ကဌ ကိုတော့ 部長 (buchou) အစသဖြင့် စကားလုံးအတိုင်းခေါ်လေ့ရှိကြပါတယ်။ တချို့ ကုမ္ပဏီတွေမှာတော့ ဒီလိုမျိုး စကားလုံးတွေအတိုင်းထက် အနောက်ကနေ ～さん နဲ့ မျိုးရိုးနာမည်ကိုတပ်ခေါ်ဖို့ သတ်မှတ်ထားလေ့ရှိပါတယ်။
စာရေးသူရွေးချယ်သောဆောင်းပါး
ကိုယ့်ကိုကို ဘယ်လိုနာမ်စားသုံးမလဲ။
နောက်တစ်ခုကတော့ ကိုယ့်ကိုကို ဘယ်လိုခေါ်ရမလဲ ဆိုတဲ့ အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်ဘာစကားမှာတော့ ကိုယ့်ကိုကို ခေါ်တဲ့ စကားလုံးတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဥပမာ 僕 (boku), 俺 (ore), and 私 (watashi)တို့ပဲ ဖြစပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နေရာတိုင်းမှာ ကြိုက်သလိုအသုံးပြုလို့မရပါဘူး။ လုပ်ငန်းခွင်မှာတော့ 私 (watakushi) ကို အသုံးပြုတာအသင့်တော်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် အချင်းချင်းနဲ့ စကားပြောတဲ့ အချိန်မှာတော့ 私 (watashi) ကိုအသုံးပြုလို့ရပါတယ်။
အလုပ်ရောက်တဲ့ အခါ အလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကိုဘယ်လို နှုတ်ဆက်ရမလဲ။
ဂျပန်မှာတော့ အလုပ်ကိုရောက်တဲ့ အချိန်မှာ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် တွေကို နှုတ်ဆက်ရတာကလဲ ဓလေ့တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်ကိုစရောက်တဲ့ အချိန်မှာတော့ ဘယ်အချိန်မှာပဲ ဖြစ်ဖြစ်
「おはようございます」
(ohayou gozaimasu)
- Good morning. ဆိုတဲ့စကားနဲ့နှုတ်ဆက်ရပါတယ်။
တခါတလေကျရင် ညဘက်ကြီးလဲ 「おはようございます」ဆိုပြီးနှုတ်ဆက်စကားသံတွေကြားပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဂျပန်မှာတော့ အလုပ်ကိုစစချင်းရောက်တဲ့ အချိန်မှာဆို 「おはようございます」နဲ့သာစတင်ပြီးနှုတ်ဆက်လေ့ရှိပါတယ်၊
အလုပ်ပြန်တဲ့ အချိန်ဘယ်လိုနှုတ်ဆက်ရမလဲ။
အလုပ်ပြန်တဲ့အချိန်မှာတော့
「お先に失礼します」
(osaki ni shitsureshimasu)
လို့ကိုယ့်ဘက်က နှုတ်ဆက်ရမှာ ဖြစ်ပြီး လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကနေပြီးတော့
「お疲れ様でした」
(otsukaresamadeshita) ဆိုပြီးပြန်ပြောမှာဖြစ်ပါတယ်။
အလုပ်ချိန်မှာ ဘယ်လို ဝတ်စားဆင်ယဥ်ရမလဲ။
အဝတ်စားဆင်ယဥ်မှုကလဲ အင်မတန်မှအရေးကြီးတဲ့ အချက်တချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံမှာတော့ ကုမ္ပဏီအများအားဖြင့် အနောက်တိုင်းဝတ်စုံ ဝတ်ဆင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးအသားတွေရော၊ အမျိုးသမီးတွေရော ဝတ်ဆင်ရမှာ ဖြစ်ပြီး အမျိုးသားတွေကတော့ အနောက်တိုင်းဝတ်စုံနဲ့ နက်တိုင်တို့ကို ဝတ်ဆင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နက်တိုင်ကတော့ အရောင်အမျိုးမျိုးရှိပေမယ့် အရောင်မှီန်တဲ့ နက်တိုင်ကိုရွေးချယ်ဖိူ့အကြံပေးချင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေကတော့ ဒူးဖုံးစကတ်နဲ့ မိတ်ကပ်ကိုလဲ အများကြီးမလိမ်းဘဲ လက်သည်းအနီတွေကိုလဲအရမ်းကြီးမဆိုးရပါဘူး။
အဝတ်အစားတွေကတော့ ရုံးအပေါ်မူတည်ပြီးတော့ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ဝတ်ဆင်နိုင်တဲ့ နေရာတွေလဲရှိပါတယ်။ ယခုနောက်ပိုင်းမှာတော့casual wear တွေနဲ့လဲ ရုံးတက်နိုင်တဲ့ နေရာတွေလဲတိုးလာပါပြီဖြစ်ပါတယ်။
အချိန်မှန်မှန်အလုပ်ကိုသွားပါ။
ဒီအချက်ကတော့ထွေထွေ ထူးထူးပြောစရာမလိုတဲ့ အချက်တစ်ချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်မှာတော့ အချိန်ကိုသေချာ တန်ဖိုးထားပြီး အချိန်မှီသွားဖို့တော်တော်အရေးကြီးပါတယ်။ တကယ်လို့ရထားနောက်ကျလို့နောက်ကျရင်တော့ (遅延証明書 chien shoumeishou) ဆိုတဲ့ နောက်ကျကြောင်း သက်သေခံစာရွက်ကိုပြနိုင်ပါတယ်။
ကိုယ့်ကြောင့် ကိုယ့်ဘာသာနောက်ကျရင်တော့ တချို့ကုမ္ပဏီတွေမှာ 始末書 (shimatsusho) ဆိုတဲ့ တောင်းပန်စာရေးခိုင်းလေ့ရှိပါတယ်။
ယဥ်ကျေးတဲ့အသုံးနှုန်းတွေကိုမှန်ကန်အောင်သုံးပါ။
敬語 (Keigo)လို့ခေါ်တဲ့ စကားတွေကလဲ ဂျပန်ဘာသာစကားမှာ ယဥ်ကျေးနဲ့ အသုံးအနှန်းတွေဖြစ်ပြီး လုပ်ငန်းခွင်ထဲမှာ အရမ်းအသုံးများတဲ့ ပုံစံတွေဖြစ်ပါတယ်။ ပြန်ပြီးတော့ ဒီပုံစံတွေကို နွေးလိုက်ကြရအောင်။
尊敬語 (Sonkeigo) - မြင့်ပြောခြင်း
ပထမတစ်ခုကတော့ Sonkeigo ဖြစ်ပြီး တဖက်လူကို ယဥ်ယဥ်ကျေးကျေး ပြောချင်တဲ့ အချိန်မှာ အသုံးပြုပါတယ်။ အများအားဖြင့် တဖက်လူကြီး၊ ဧည်သည်တွေနဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ပြောဆိုဆက်ဆံတဲ့ အချိန်မှာ အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။
謙譲語 (Kenjougo) - နိုမ့်ချပြောဆိုခြင်း
謙遜語 (kensongo) လို့ခေါ်လေ့ရှိပြီး ကိုယ့်ကိုကိုနိုမ့်ချပြီးပြောတဲ့ ယဥ်ကျေးတဲ့ စကားပြောတဲ့ပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်စာကိုလေ့လာတဲ့ သူတွေအနေနဲ့တော့ ဒီနှစ်ခုကို တော်တော်ခွဲရခက်လေ့ရှိပါတယ်။ အရေးကြီးတဲ့ အချက်ကတော့ အရေးကြီးတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ကနေပြီးတော့ တစ်ခုခုကိုလုပ်ဆောင်နေတယ်ဆိုရင်တော့
Sonkeigo ကိုအသုံးပြုရမှာဖြစ်ပြီး ကိုကိုယ်တိုင်က လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အကြောင်းကိုပြောမယ်ဆိုရင်တော့ kensongo ကိုအသုံးပြုရမှာဖြစ်ပါတယ်။
丁寧語 (Teineigo) - ယဥ်ကျေးတဲ့ အသုံးအနှုန်းများ
ဒီအသုံးအနှုန်းကတော့ အကြီးအငယ်နဲ့ မဆိုင်ဘဲ ဒိအတိုင်းယဥ်ယဥ်ကျေးကျေးသုံးတဲ့ ပုံစံမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ～です (-desu) / ～ます (-masu) ပုံစံနဲ့ အဆုံးသတ်လေ့ရှိပြီး ဂျပန်စာသင်ရိုးညွှန်းတမ်းစာအုပ်တွေထဲမှာတော့ အစပိုင်းကနေ သင်ရလေ့ရှိပါတယ်။
လိပ်စာကတ်တွေကို ဘယ်လိုလှဲလှယ်ရမလဲ။
လိပ်စာကတ်လှဲတဲ့ အလေ့အထကလဲ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ လုပ်ငန်းခွင့် အလေ့အထတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ လိပ်စာကတ် လှဲတဲ့အချိန်မှာ ဘယ်နေရာမှာနေရမလဲ၊ ဘယ်လိုယူရမလဲ၊ ရှောင်ရမယ့် အချက်တွေကဘာတွေလဲ အစသဖြင့် ထရိန်နင်ပေးလေ့ရှိတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို သေချာလိုက်ကြည့်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
ဖုန်းကိုဘယ်လိုလက်ခံပြောရမလဲ။
ဖုန်းကိုင်တဲ့အချိန်မှာတော့ မြည်သံ ၃ ကြိမ်အတွင်းဖြေဆိုဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။နောက်ပြီး ဖုန်းဖြေဆိုတဲ့အချိန်မှာတော့ 「もしもし (moshi moshi)」 ဆိုတဲ့ စကားမျိုးနဲ့ ဖြေဆိုတာထက်
ဖုန်းဘယ်လိုခေါ်ရမလဲ။
တဖက်လူကိုဖုန်းခေါ်တော့မယ် ဆိုရင် နားချိန်၊ ထမင်းစားချိန်တွေကို သေချာကြည့်ပြီး ရှောင်ဖို့အကြံပေးချင်ပါတယ်။ နောက်ပြီးခေါ်ပြီး ပထမဆုံးအနေနဲ့ 「お世話になっております。(osewa ni natte orimasu)」လို့ပြောပြီး ကုမ္ပဏီနာမည်၊ မိမိနာမည်တွေကိုသေချာ ပြောပြီးမိတ်ဆက်ရပါမယ်။ 「(ကုမ္ပဏီအမည် )です。(〇〇 desu)」လို့ဖြေဆိုရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ဖုန်းခေါ်တဲ့သူဖုန်းပြောချင်တဲ့ သူမရှိဘူးဆိုရင် ပြန်ဆက်ပေးရမလားဆိုတာကို မေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
「折り返しお電話いたしましょうか」
(orikaeshi o-denwa itashimashouka)
တကယ်လို့ပြန်ဆက်ပေးပါပြောရင် သူတို့နာမည်နဲ့ ဖုန်းနံပါတ်တွေကို မှတ်စုထဲ မှတ်ထားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
အီးမေးလ်ဘယ်လိုရေးရမလဲ။
ဂျပန် ကုမ္ပဏီမှာ အလုပ်ဝင်ရင်တော့ ကျိန်းသေပေါက် အီးမေလ်ရေးတတ်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ အီးမေးလိမှာတော့ အကြမ်းအားဖြင့် အောက်က အပိုင်းတွေပါဝင်လေ့ရှိပါတယ်။
အီးမေးလ် လက်ခံမယ့်သူနာမည်
-
နှုတ်ဆက်စကား
-
ကိုယ့်ကိုကိုမိတ်ဆက်ခြင်း
-
ပို့ရတဲ့အကြောင်းအကျဥ်းအချုပ်
-
စာကိုယ်
-
အပိတ်မိတ်ဆက်
-
စာပို့သူရဲ့ အချက်အလက်
ထိုင်ပုံထိုင်နည်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးသိထားသင့်တဲ့ ဓလေ့။
上座 (Kamiza) နဲ့ 下座 (Shimoza)ဆိုတာကိုကြားဖူးပါသလား။ ဒီနှစ်ခုကတော့ ဂျပန်ကုမ္ပဏီတွေမှာ ရာထူးအလိုက် ထိုင်တဲ့ အနေအထားကိုပြောပါတယ်.။ ဒီလိုထိုင်ပုံထိုင်နည်းတွေကတော့ စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ အစည်းအဝေးတွေမှာကျင့်သုံးလေ့ရှိပါတယ်။
- 上座 (Kamiza) ဆိုတာကတော့ အခန်းတစ်ခန်းရဲ အကောင်းဆုံးအနေရာနဲ့ အမြင့်ဆုံးနေရာကို ဆိုလိုတာဖြစ်ပြီး ဒီနေရာကိုတော့ အများအားဖြင် ရာထူးအကြီးဆုံးသူတွေကိုနေရာပေးလေ့ရှိပါတယ်။
- 下座 (Shimoza)ဆိုတာကတော့ အခန်းကိုဝင်တဲ့ တံခါးပေါက်နဲ့နီးတဲ့ ထိုင်ခုံကိုပြောပါတယ်။
အကျဥ်းချူပ်
ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ကုမ္ပဏီတွေမှာ တွေ့ရတဲ့လုပ်ငန်းခွင်မှာ ကျင့်သုံးတဲ့ အလေ့အထတွေကို ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။ လုပ်ငန်းခွင်မှာ အသုံးပြုတဲ့ အလေ့အထတွေကိုတော့ သေချာ နားလည်ထားရမှာ ဖြစ်ပြီး ဒီလိုအရာတွေကိုနားလည်ထားမှ အလုပ်သေချာလုပ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
WeXpats Jobs ဆိုတာ?
WeXpats Jobs ဆိုတာကတော့ ဂျပန်မှာ အလုပ်လုပ်ကိုင်မယ့် နိုင်ငံခြားသားတွေကို အားပေးတဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုက်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတခေါက် အင်တာဗျူးမှာ မိတ်ဆက်ခဲ့တဲ့ ဟိုတယ် အလုပ်အကိုင်တွေအပြင် တခြား လုပ်ငန်းတွေရဲ့ အလုပ်ခေါ် စာအမျိုးမျိုးမိတ်ဆက်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။
ဂျပန်ဘာသာစကားအပါအဝင် ဘာသာစကား ၁၁ မျိုး (အင်္ဂလိပ်၊ ဗီယက်နမ်၊ ကိုးရီးယား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ တရုတ်၊ မြန်မာ၊ ထိုင်း၊ စပိန်၊ ပေါ်တူဂီ ) စတဲ့ဘာသာစကားတွေနဲ့ အလုပ်ရှာဖွေနိုင်မှာဖြစ်ပြီး ဂျပန်စကားကိုသေချာမပြောနိုင်တဲ့တွေလဲ ယုံကြည်မှုရှိရှိနဲ့ အလုပ်ရှာဖွေနိုင်ပါတယ်။
၁ ကိုယ်ဘာသာကို ရှာဖွေနိုင်ခြင်း
ဂျပန်စာအရည်အချင်း၊ လုပ်ကိုင်ချင်တဲ့အလုပ်အမျိုးအစား၊ အလုပ်နေရာ စတဲ့အရာတွေကိုဖြည့်စွက်ပြီး ကိုယ့်ဘာသာကို ရှာဖွေနိုင်ပါတယ်။
၂ လုပ်ငန်းဘက်က ကမ်းလှမ်းစာတွေကိုလက်ခံစာရယူပါ
လွယ်ကူတဲ့ မေးခွန်းတွေကိုဖြေဆိုပြီး မိမိနဲ့ကိုက်ညီတဲ့အလုပ်ခေါ်စာတွေကို လက်ခံရယူနိုင်ပါတယ် ။ လုံးဝအခမဲ့ဖြစ်တာကြောင့် အောက်က ပုံကနေတဆင့် နိုပ်ပြီး အလုပ်ရှာဖွေနိုင်ပါတယ်။
