เทศกาลวันเด็กผู้หญิงหรือฮินะมัตสึริ (ひな祭り) ของญี่ปุ่นจะตรงกับวันที่ 3 มีนาคม ของทุกปี เชื่อกันว่าเป็นเทศกาลที่จะอวยพรให้เด็กผู้หญิงมีสุขภาพแข็งแรงในญี่ปุ่น ในช่วงเทศกาลวันเด็กผู้หญิงหรือฮินะมัตสึริ (ひな祭り) จะมีการประดับตุ๊กตาที่เรียกกันว่า “ตุ๊กตาฮินะ” (ひな人形) และรับประทานอาหารพิเศษสำหรับเทศกาลนี้และมักจะมีการจัดงานเทศกาลฮินะมัตสึริ (ひな祭り) ขึ้นทั่วประเทศญี่ปุ่นอีกด้วย
■ เทศกาลวันเด็กผู้หญิงคืออะไร?
วันที่ 3 มีนาคม ของทุกปีคือเทศกาลวันเด็กผู้หญิงหรือฮินะมัตสึริ (ひな祭り) เป็นวันที่เชื่อกันว่าที่เข้าสู่ฤดูดอกพีชบานแล้ว (桃の節句 Momonosekku) ซึ่งดอกพีชก็เป็นอีกหนึ่งในสื่งสำคัญของเทศกาลวันเด็กผู้หญิงนี้ เป็นเทศกาลที่มีชื่อเสียงมาตั้งแต่สมัยเอโดะ โดยจะมีการตกแต่งตุ๊กตาฮินะ (ひな人形) ที่สวยงามบนชั้นวางที่ตั้งอยู่ภายในบ้าน ฮินะมัตสึริ (ひな祭り) อาจจะเรียกว่าเทศกาลวันเด็กผู้หญิงหรือเทศกาลตุ๊กตา ก็ได้
บทความแนะนำ
■ ความหมายของการตกแต่งตุ๊กตาฮินะและดอกพีช
การตกแต่งตุ๊กตาฮินะ (ひな人形) ในช่วงเทศกาลวันเด็กผู้หญิงตามความเชื่อที่ว่า จะทำให้ลูกสาวมีสุขภาพแข็งแรงและมีความสุข บางครั้งเรียกเทศกาลนี้ว่า เทศกาลเด็กผู้หญิง (Girl’s Festival) ชาวญี่ปุ่นรับเทศกาลนี้มาจากธรรมเนียมจีน ตามความเชื่อว่า จะสามารถขจัดเคราะห์ร้าย ให้ไปกับตุ๊กตาได้ โดยปล่อยตุ๊กตาลอยไปกับแม่น้ำ ส่วนในประเทศญี่ปุ่น จะถือว่าเป็นเทศกาลของการอธิษฐานให้ลูกสาวมีความสุข ขจัดพลังชั่วร้ายออกไปจากชีวิต ประสบความสำเร็จ สุขภาพร่างกายแข็งแรง และสวย ส่วนดอกพีชนั้นเนื่องจากเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิที่ดอกพีชผลิบาน (桃の節句 Momo no sekku) เป็นความเชื่อจากประเทศจีนที่เชื่อกันว่าพีชเป็นไม้มงคล ต้นพีชเป็นต้นที่มีอายุยืนยาวซึ่งช่วยขับไล่ความเจ็บป่วยหรือภัยพิบัติ และยังมีพิธีกรรมเพื่อขับไล่ปีศาจด้วยธนูที่ทำจากต้นพีชอีกด้วย
■ ประเภทของตุ๊กตาฮินะและวิธีการตกแต่ง
ตุ๊กตาฮินะ (ひな人形) ซึ่งเป็นตุ๊กตาที่ทำด้วยมือแบบดั้งเดิม วางไว้บนชั้นปกติจะมีทั้งหมด 7 ชั้น รอบๆ ชั้นจะประดับด้วยเครื่องบูชา เช่น ดอกพีช โมจิ และอาหาร รวมไปถึงสาเกขาว การจัดวางเจ็ดชั้นจะประกอบไปด้วย ชั้นที่บนสุด ตุ๊กตาเจ้าชายและเจ้าหญิงที่เรียกว่าโอไดริซามะ (お内裏様) ชั้นรองลงมา ตุ๊กตาข้าราชสำนักสตรีสามคน ชั้นที่สาม นักดนตรีห้าคน ชั้นที่สี่ ขุนนาง ชั้นที่ห้า ข้าราชบริพารสามคน ชั้นที่หก และชั้นที่เจ็ดอุปกรณ์สำหรับงานเฉลิมฉลอง เช่น กล่องเสื้อผ้า เกวียนวัว และตะกร้า ชุดชงชา ว่ากันว่าจำนวนชั้นจะมากหรือน้อยนั้น ก็เป็นการแสดงถึงฐานะของแต่ละบ้านและ จำนวนตุ๊กตาและการตกแต่งจัดเครื่องแต่งกายให้กับตุ๊กตาก็เป็นการแสดงออกถึงฐานะของแต่ละบ้านเช่นกัน สามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของตุ๊กตาฮินะ (ひな人形) ได้ที่บทความ ตุ๊กตาฮินะ (ひな人形)
■ วิธีและระยะเวลาจัดวางตุ๊กตาฮินะ
การตกแต่งตุ๊กตาฮินะ (ひな人形) ในช่วงเทศกาลวันเด็กผู้หญิงโดยมักเริ่มนำตุ๊กตามาทำความสะอาดตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์และวางตกแต่งบ้านไปจนถึงวันที่ 3 มีนาคม โดยมีความเชื่อกันว่าถ้าบ้านไหนจัดตกแต่งตุ๊กตาฮินะแล้วพอถึงวันที่ 3 มีนาคมต้องรีบเก็บตุ๊กตาทันที เพราะเชื่อว่าหากทิ้งไว้จะทำให้ลูกสาวที่บ้านขึ้นคานได้ แต่ก็มีอีกความเชื่อหนึ่งที่จะตกแต่งตุ๊กตาฮินะไว้จนถึงวันเด็กผู้ชายในวันที่ 5 พฤษภาคม เพื่อเป็นการฉลองต่อเนื่องกันไปเลยแล้วค่อยเก็บทีเดียว
■ อาหารสำหรับเทศกาลวันเด็กผู้หญิง
อาหารที่นิยมมทานกันในช่วงเทศกาลเทศกาลวันเด็กผู้หญิง คือ ฮิชิโมจิ (ひし餅) ซึ่งเชื่อว่าแสดงถึงความปรารถนาที่จะเติบโตอย่างแข็งแรงและชีวิตที่เจริญรุ่งเรืองของเด็กผู้หญิง, ฮินะ-อะระเระ (ひなあられ) สีสันสดใสเหมาะกับเด็กผู้หญิง มีต้นกำเนิดจากการบดและอบฮิชิโมจิ (ひし餅) เพื่อให้รับประทานข้างนอกได้ง่ายขึ้น และ จิราชิซูชิ (ちらし寿司) ที่มีสีสันสวยงามและมีความหมายที่ดี กุ้งหมายถึงอายุยืนยาว รากบัวหมายถึงมองเห็นอนาคตที่ยาวไกล ส่วนถั่วนั้นเพื่อสุขภาพที่ดี
ใกล้ถึงเทศกาลวันเด็กผู้หญิงหรือฮินะมัตสึริ (ひな祭り) กันแล้วหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับหลายๆบ้านที่มีลูกสาว ขอให้มีความสุขกับเทศกาลวันเด็กผู้หญิงหรือฮินะมัตสึริ (ひな祭り) ค่ะ
