Loại thuế đầu tiên mà người nước ngoài sống tại Nhật cần nắm rõ là thuế thu nhập và thuế cư trú. Ngoài ra, bạn cũng cần hiểu về thuế nước ngoài và thuế thừa kế.
Trong bài viết lần này, chúng tôi sẽ mô tả hệ thống thuế ở Nhật Bản, tập trung nói về thuế thu nhập và thuế cư trú, đồng thời giới thiệu những loại thuế liên quan đến người nước ngoài.
Hệ thống thuế của Nhật Bản
Có khoảng 50 loại thuế ở Nhật Bản. Hệ thống thuế của Nhật Bản không khác nhiều so với các nước trên thế giới, nó bao gồm thuế thu nhập, thuế doanh nghiệp, thuế tiêu dùng,…
【Thuế quốc gia】
- Thuế thu nhập: Thuế thu nhập, thuế doanh nghiệp, thuế thu nhập đặc biệt,…
- Thuế tiêu thụ: Thuế tiêu thụ, thuế rượu, thuế thuốc lá, thuế dầu khí,…
- Thuế tài sản: Thuế thừa kế, thuế quà tặng,…
【Thuế địa phương】
- Thuế thu nhập: Thuế thường trú, thuế kinh doanh,…
- Thuế tiêu thụ: Thuế tiêu thụ địa phương, thuế thuốc lá khu vực, thuế ô tô,…
- Thuế tài sản: Thuế mua bất động sản, thuế tài sản,…
Thuế quốc gia là thuế mà bạn phải trả cho quốc gia và thuế địa phương là thuế mà bạn phải trả cho quận và thành phố. Phân loại hơn nữa được chia thành thuế thu nhập đối với thu nhập, thuế tiêu dùng đối với tiêu dùng, thuế tài sản đối với tài sản,…
Trong số đó, không cần phải nộp thuế tiêu dùng vì thuế tiêu dùng đã được bao gồm trong giá khi mua hàng hóa.
Tuy nhiên, nếu bạn làm việc tại Nhật Bản, tùy thuộc vào trường hợp mà bạn sẽ có nghĩa vụ phải nộp thuế thu nhập và thuế cư trú.
Nếu bạn nhận làm việc và có tiền lương ở Nhật Bản, các khoản thuế này về cơ bản được khấu trừ từ tiền lương, vì vậy đây là một hệ thống không phải nộp thuế riêng lẻ (hệ thống này được gọi là “khấu trừ thuế”). Tuy nhiên, tùy thuộc vào nhiều yếu tố mà khoản thuế phải nộp sẽ khác nhau, bạn nên biết mức thuế được áp dụng đối với tiền lương của bạn là bao nhiêu nhé!.
Thuế thu nhập của người nước ngoài
Phạm vi chịu thuế khác nhau tùy thuộc vào thuế thu nhập của người nước ngoài làm việc tại Nhật Bản là “cư trú” hay “không cư trú”.
【Người cư trú và người không cư trú】
- Người cư trú: Các cá nhân có “địa chỉ” trong nước hoặc tính tới thời điểm hiện tại đã cư trú tại Nhật được trên 1 năm.
- Người không cư trú: Các cá nhân khác “người cư trú”.
“Người cư trú” dùng để chỉ những người có “địa chỉ” tại Nhật Bản hoặc những người có cư trú tại Nhật trong ít nhất một năm.
“Địa chỉ” ở đây có nghĩa là một nơi có thể sinh sống, bất kể có phải vị trí có ghi trên giấy tờ hay không. Ngoài ra, “địa chỉ” ở đây không phải là nơi ở chính (địa chỉ tại đất nước của bạn), mà nó chỉ nơi bạn đang sống tại Nhật. Tóm lại, ngay cả khi bạn sống chủ yếu ở Việt Nam, hay gia đình bạn ở Việt Nam, thì nếu bạn sống ở Nhật Bản liên tục trong hơn một năm, bạn đã được coi là “người cư trú” tại Nhật.
Người cư trú được chia thành 2 nhóm: “thường trú” và “vĩnh trú”. “vĩnh trú” là người có quốc tịch Nhật Bản, hoặc người có địa chỉ và cư trú tại Nhật Bản suốt hơn 5 năm kể từ 10 năm trở lại thời điểm hiện tại. Và người thường trú là những người không có những đặc điểm của người vĩnh trú.
Những người không có địa chỉ ở Nhật Bản hoặc cư trú tại Nhật Bản ít hơn một năm là người “không cư trú”. Ví dụ: nếu bạn đến Nhật Bản bằng cách tái định cư, nhưng chỉ khoảng dưới một năm thì bạn là một người “không cư trú”.
【Thuế liên quan đến thu nhập】
Thu nhập của người nước ngoài ở Nhật Bản có thể được chia như sau:
- Thu nhập được trả bởi một công ty Nhật Bản và nhận được tại Nhật Bản (thu nhập nguồn trong nước)
- Thu nhập được trả từ công ty nước ngoài và nhận tại Nhật Bản (chuyển tiền)
- Thu nhập được trả bởi các công ty nước ngoài và nhận được ở nước ngoài (thu nhập nước ngoài)
Trong số đó, những đối tượng thu nhập phải chịu thuế là:
- Người vĩnh trú: Thu nhập trong nước, chuyển tiền, thu nhập nước ngoài
- Người thường trú: thu nhập trong nước, chuyển tiền
- Không cư trú: Thu nhập trong nước
Đối với thu nhập nước ngoài, không chỉ là thu nhập từ đất nước của bạn (Việt Nam), mà chỉ cần đó là nguồn thu nhập đến từ đất nước khác Nhật Bản, thì thuế thu nhập nước ngoài sẽ được áp dụng.
Cũng xin lưu ý rằng thu nhập nước ngoài phải tuân thủ nghĩa vụ nộp thuế thu nhập không chỉ ở Nhật Bản mà còn ở các quốc gia nơi bạn thu nhập. Trong trường hợp này, tốt hơn là sử dụng “thuế nước ngoài” để tránh việc bị đánh thuế hai lần. chúng tôi sẽ giải thích về chế độ này sau.
Khấu trừ liên quan đến thuế thu nhập của người nước ngoài
“Khấu trừ” có nghĩa là số tiền được khấu trừ từ thuế. Có nhiều chế độ khấu trừ thuế thu nhập khác nhau, nhưng tùy vào các điều kiện khác nhau mà người nước ngoài có thể sử dụng các loại chế độ khấu trừ, ví dụ như: “khấu trừ cơ bản”, “khấu trừ phụ thuộc”, “thuế nước ngoài”,…
【Chế độ khấu trừ thu nhập của Nhật Bản】
Dưới đây là một vài ví dụ về khấu trừ thu nhập ở Nhật Bản:
- Khấu trừ cơ bản,
- Khấu trừ các khoản riêng,
- Khấu trừ đóng góp,
- khấu trừ Vợ / chồng,
- Khấu trừ đặc biệt cho vợ / chồng,
- Khấu trừ phụ thuộc,
- Khấu trừ chi phí y tế,
- Khấu trừ phí bảo hiểm nhân thọ,…
Khấu trừ cơ bản là khoản khấu trừ áp dụng cho tất cả những người có thu nhập và đều được khấu trừ 380.000 yên. Các khoản khấu trừ khác được áp dụng khi đáp ứng một số yêu cầu nhất định.
【Khấu trừ thu nhập cho người nước ngoài】
Tùy thuộc vào bạn là người cư trú hay không cư trú mà khấu trừ thu nhập cho người nước ngoài có được áp dụng hay không.
- Người cư trú: Tất cả các khoản thu nhập đều khấu trừ.
- Người không cư trú: Khấu trừ cơ bản, khấu trừ các khoản riêng, khấu trừ quyên góp sẽ được áp dụng.
Ngay cả người nước ngoài cũng có thể được áp dụng tất cả các khoản khấu trừ nếu là người cư trú, nhưng ít áp dụng cho người không cư trú.
【Khấu trừ phụ thuộc của người nước ngoài】
Nếu bạn là người cư trú, bạn có thể nhận được các khoản khấu trừ phụ thuộc nhờ việc gia đình bạn cần khoản chu cấp từ bạn, hay gia đình bạn phụ thuộc vào nguồn thu nhập của bạn.
Gia đình của người được áp dụng khấu trừ phụ thuộc phải thỏa mãn những điều kiện như sau:
- Thành viên gia đình phải trên 16 tuổi
- Gia đình có quan hệ huyết thống nội trong 6 đời và gia đình thông gia nội trong 3 đời (không bao gồm vợ / chồng)
- Sống phụ thuộc phần lớn vào khoản chu cấp của người nộp thuế
- Tổng thu nhập hàng năm là 380.000 yên hoặc ít hơn
Số tiền khấu trừ tùy thuộc vào độ tuổi của gia đình mà có thể nhận được khoản khấu trừ từ 38 đến 630.000 yên.
Đối với trường hợp là vợ chồng, thì thay vì khấu trừ phụ thuộc, khấu trừ vợ / chồng hoặc khấu trừ đặc biệt vợ / chồng sẽ được áp dụng.
Khấu trừ phụ thuộc hay khấu trừ vợ chồng thì bất kể gia đình, vợ / chồng ở Nhật hay ở nước ngoài, các khoản khấu trừ phụ thuộc liên quan vẫn được áp dụng. Tuy nhiên, trong trường hợp gia đình, vợ / chồng ở nước ngoài, khi đăng ký yêu cầu áp dụng khấu trừ, bạn cần phải nộp các giấy tờ như chứng minh quan hệ gia đình hay chứng nhận chuyển tiền,…
【Khấu trừ thuế nước ngoài】
Trong khấu trừ thuế thu nhập của Nhật Bản, ngoài “khấu trừ thu nhập” còn có “khấu trừ thuế”.
“Khấu trừ thuế nước ngoài” là một loại khấu trừ thuế của Nhật Bản, một chế độ khấu trừ được áp dụng nhằm tránh việc đánh thuế hai lần đối người có thu nhập, tài sản ở cả nước ngoài và Nhật Bản. Điều kiện để có thể áp dụng chế độ khấu trừ này là quốc gia đó và Nhật Bản đã ký hiệp ước tô thuế. Và Việt Nam cũng đã ký hiệp ước “không thuế kép” với Nhật Bản vào năm 1995, nên các bạn Việt Nam hoàn toàn có thể áp dụng “Khấu trừ thuế nước ngoài” này đó!
Như trong mục “Thuế thu nhập đối với người nước ngoài” đã giải thích, người vĩnh trú tại Nhật có thu nhập từ nước ngoài cũng sẽ thành đối tượng bị đánh thuế . Tuy nhiên, thu nhập được phát sinh ở Việt Nam thì bạn cũng có nghĩa vụ phải đóng thuế cả ở Việt Nam. Như vậy, bạn sẽ phải đóng thuế cả Nhật Bản và Việt Nam, nhưng nếu bạn sử dụng chế độ khấu trừ thuế nước ngoài đã nêu trên, việc nộp thuế sẽ được miễn ở Nhật Bản và có thể tránh được việc bị đánh thuế hai lần.
Đối tượng bị đánh thuế có ba loại: thuế thu nhập, thuế doanh nghiệp, thuế dân cư. Để nhận được khoản khấu trừ, bạn cần phải nộp các tài liệu được chỉ định.
Thuế cư trú của người nước ngoài
Ngay cả người nước ngoài cũng cần phải trả thuế cư trú nếu họ cư trú tại Nhật Bản.
【Hệ thống thuế cư trú tại Nhật Bản】
Thuế cư trú ở Nhật Bản bao gồm thuế tỉnh và thuế thành phố. Vì 2 loại thuế này sẽ được tổng lại và thu cùng lúc nên người đóng sẽ không cần lo lắng về việc dễ nhầm lẫn hay phiền phức vì nhiều loại thuế. Số tiền thuế được tính bằng cách nhân thu nhập với thuế suất.
Phương thức nộp thuế thường được khấu trừ từ tiền lương cũng như thuế thu nhập trong trường hợp nhân viên làm công ăn lương. Thanh toán sẽ được gửi đến từng cá nhân, và người đóng thuế sẽ thanh toán tại cơ quan tài chính hoặc cửa hàng tiện lợi.
Ngoài ra, việc thu thuế cư dân tại Nhật Bản có đặc điểm là trả phần từ tháng 1 đến tháng 12 của năm trước trong 12 tháng kể từ tháng 6 năm hiện tại. Trường hợp bạn sống ở Nhật bản từ năm trước nhưng cho đến hết năm đó bạn không có thu nhập thì thuế cư dân cũng không phát sinh trong năm hiện tại.
【Thuế cư trú của người nước ngoài】
Những người sống ở Nhật trên 1 năm, nói tắt là những người cư trú thì có nghĩa vụ phải đóng thuế cư trú cho quận và thành phố vào ngày 1 tháng 1 hàng năm.
Thuế dân cư cũng thuộc nhóm đối tượng được khấu trừ nên nếu làm thủ tục đăng ký thì rất có khả năng sẽ được áp dụng khấu trừ. Tuy nhiên, trong chế độ khấu trừ thuế tại Nhật cũng có thứ tự loại thuế được ưu tiên, và thuế thu nhập được ưu tiên hơn thuế dân cư. Do đó, nếu thuế thu nhập nước ngoài nằm trong giới hạn khấu trừ thuế thu nhập, bạn sẽ phải trả thuế cư dân mà không nhận được khấu trừ.
Thuế thừa kế cho người nước ngoài
Người nước ngoài có thể liên quan đến thuế thừa kế nếu họ có tài sản ở Nhật Bản.
【Hệ thống thuế thừa kế tại Nhật Bản】
Thuế thừa kế là thuế đánh vào số tiền khi bạn thừa kế tài sản. Thuế thừa kế không chỉ đối với tiền mặt và tiền gửi mà còn đối với quyền thừa kế đất đai, nhà cửa, cổ phiếu,…
Thuế thừa kế có khoản khấu trừ cơ bản khá lớn. Ví dụ, nếu khoản tiền thừa kế là 30 triệu yên, thì số tiền mỗi người được thừa kế sẽ bị khấu trừ là 6 triệu yên. Và nếu tài sản thừa kế không phải là tiền mà là đất đai hay cổ phiếu thì có nhiều trường hợp không bị thu thuế.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng ngay cả khi bạn là người nước ngoài, nếu bạn có tài sản ở Nhật Bản, bạn sẽ phải chịu thuế cho tất cả các thành viên được nhận tài sản thừa kế.
【Thuế thừa kế cho người nước ngoài】
Nếu người thừa kế hoặc người được thừa kế, thuế thừa kế sẽ áp dụng cho cả tài sản của Nhật Bản và tài sản nước ngoài. Trong trường hợp “người nước ngoài chết ở Nhật Bản, người vợ của người đó là người thừa kế ở Việt Nam”, nếu có tài sản thì cũng phải nộp thuế thừa kế cho Nhật Bản.
Không có thuế tên là thuế thừa kế tại Việt Nam. Tuy nhiên, “thu nhập từ thừa kế” được bao gồm trong đối tượng thuế thu nhập cá nhân và được thu dưới dạng thuế thu nhập cá nhân. Nói cách khác, trong ví dụ trên, bạn cần phải nộp thuế thừa kế cho Nhật Bản, và nộp thuế thu nhập cho Việt Nam.
Tuy nhiên, vì thuế thu nhập cá nhân này chịu các khoản thuế nước ngoài, nên có thể tránh đánh thuế hai lần.
Rất khó để xử lý những vấn đề tô thuế phức tạp này, hơn nữa lại là ở nước ngoài, nhưng nếu bạn biết rõ hệ thống thuế Nhật Bản, bạn có thể tránh việc trả khoản thuế mà đáng lẽ mình được miễn hay không nộp thuế,… Nếu bạn lo lắng, đừng ngần ngại mà hãy nhờ tới sự giúp đỡ của cơ quan nơi mình làm việc hoặc trao đổi với những nhà chuyên môn về thuế nhé!
Chia sẻ
