Khi nói đến những văn hóa truyền thống của người Nhật không thể thiếu văn hóa về trà đạo. Đây là truyền thống lâu đời của người Nhật và họ có nhiều loại trà khác nhau.
Trà đạo là một trong những điểm đặc trưng được hình thành từ rất lâu đời tại Nhật Bản. Nền văn hóa truyền thống này mang những nét độc đáo, thú vị riêng biệt thể hiện những sự tinh túy trong đời sống tinh thần lẫn tâm linh. Vậy về trà đạo của Nhật Bản, có những loại trà truyền thống nào là điều mà nhiều người muốn khám phá.
Mục lục
- Trà đạo được hình thành như thế nào?
- Vì sao trà đạo trở thành đỉnh cao nghệ thuật Nhật Bản
- Các loại trà truyền thống ở Nhật
- Trải nghiệm trà đạo Nhật Bản
Trà đạo được hình thành như thế nào?
Nguồn gốc
Trà đạo là một nét văn hóa truyền thống vô cùng thú vị của Nhật Bản và vô cùng nổi tiếng trên thế giới. Văn hóa này đã hình thành từ rất lâu đời ở cuối thế kỷ 12 tại Nhật Bản. Nguồn gốc của trà đạo được hình thành từ những năm 1141 – 1215 bởi một vị cao tăng đi du học tại Trung Hoa và khi về ông mang theo một gói bột trà xanh. Ban đầu loại bột này được sử dụng như một vị thuốc dân gian.
Sau đó với những hương vị đặc trưng, bột trà xanh đã được sử dụng như một loại đồ uống dành cho giới thượng lưu, các quý tộc. Về sau đó, các samurai đã đặt ra những quy tắc cho một buổi tiệc trà, những nhà sư đã sáng lập nên nghi lễ cho một buổi tiệc trà này chính là Sen no Rikyu.
Lịch sử trà đạo
Thời kỳ Edo, chỉ có nam giới mới được quyền thưởng thức và tham gia các nghi lễ của buổi tiệc trà đạo. Đến thời kỳ Meiji 1868 – 1912 thì phụ nữ mới có thể tham gia vào những buổi tiệc trà này. Thú vui uống trà đạo đã được mở rộng hơn cho mọi tầng lớp ở Nhật. Sự phổ biến của trà đạo dần hình thành nên một nét văn hóa truyền thống của người Nhật.
Trà đạo trở thành một thú vui, niềm cảm hứng để xua tan đi mệt mỏi. Không những vậy, người Nhật đã nâng tầm của trà đạo trở thành nghệ thuật đặc sắc. Thưởng thức một buổi tiệc trà sẽ có những nguyên tắc riêng biệt nhưng khi nếm một ngụm trà sẽ mang lại nhiều cảm xúc cho mọi người. Dù xã hội Nhật ngày càng phát triển nhưng văn hóa trà đạo vẫn được lưu truyền một cách mạnh mẽ và là nét đặc trưng của xứ sở này.
Bài viết được tuyển chọn
Vì sao trà đạo trở thành đỉnh cao nghệ thuật Nhật Bản
Quy tắc trà đạo
Việc thưởng thức trà trong trà đạo Nhật Bản không chỉ đơn giản là uống trà mà còn có những quy tắc riêng biệt. Những quy tắc này được hình thành bởi nhà sư Sen no Rikyu gồm có 4 quy tắc cơ bản là: Hòa – Kính – Thanh – Tịnh. Những quy tắc này mang các ý nghĩa khác nhau trong một buổi tiệc trà đạo.
-
Hòa: mang ý nghĩa sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên, của người pha trà và các dụng cụ thưởng trà.
-
Kính: kình ở đây mang ý nghĩa là sự tôn kính giữa con người với nhau, vạn vật đều bình đẳng và sự tri ân trong cuộc sống.
-
Thanh: thanh là sự thanh tịnh trong một buổi tiệc trà, mọi thứ đều loại bỏ để tập trung vào việc thưởng thức trà.
-
Tịch: ý nghĩa của điều này là cần giữ sự tĩnh lặng trong suốt quá trình diễn ra buổi tiệc trà và thưởng thức trà.
Mô tả trà đạo: pha trà, uống trà
Việc pha trà trong trà đạo thường sử dụng những đồ vật làm bằng gốm sứ, không sử dụng dụng cụ bằng kim loại. Người pha trà sẽ đi tất trắng và mặc kimono, không sử dụng hương nước hoa nồng trong một buổi tiệc trà. Người pha trà sẽ cho bột trà xanh vào tách hoặc một số nguyên liệu khác để gia tăng hương vị.
Nước nóng được sử dụng chỉ ở nhiệt độ 80 độ C và không quá nóng. Người pha trà sẽ sử dụng một đồ múc làm bằng tre để đổ nước vào tách trà. Sau đó họ sẽ sử dụng một bàn chải tre tên là samovar để khuấy trà. Tiếp đến trà sẽ được cho và tách, tách trà được đặt trong tay phải, long tay trái đặt dưới tách.
Người thưởng trà sẽ đặt tách trà lên lòng bàn tay trái và xoay tách theo chiều kim đồng hồ. Khi uống trà chỉ chú ý đến tách trà mà không nhìn xung quanh. Uống trà xong sẽ xoay tách trà về hướng người pha trà theo chiều ngược kim đồng hồ. Khi đặt tách trà xuống sẽ dùng ngón cái để lau sạch cạnh tách.
Tác dụng, ý nghĩa trà đạo
Trà đạo mang những ý nghĩa về việc thưởng trà gắn kết tâm hồn, thể xác cùng với sự hòa hợp với thiên nhiên. Những quy tắc trong trà đạo, cách pha trà lẫn thưởng trà mang đến một nghệ thuật đặc biệt của người Nhật. Ở nghệ thuật này, họ không chỉ pha trà theo cách thông thường mà nâng tầm trở thành một nét văn hóa truyền thống, một tinh hoa của nghệ thuật trà đạo và mang đến những ý nghĩa vô cùng sâu sắc.
Các loại trà truyền thống ở Nhật
Trà búp Mecha
Một trong những loại trà đặc sắc, hảo hạng nhất được sử dụng trong trà đạo là trà búp Mecha. Đây là loại trà cao cấp nhất trong các loại trà ở Nhật Bản và cũng là loại trà truyền thống thường được sử dụng trong buổi tiệc trà đạo. Những búp trà non được lựa chọn kỹ lưỡng và khi thưởng thức sẽ mang lại vị ngọt tự nhiên.
Trà Sencha
Loại trà xanh Sencha là một trong những loại trà nổi tiếng hàng đầu tại xứ sở mặt trời mọc. Lá trà khi vừa hái xuống được hấp ngay để giữ cho hương vị thơm ngon đặc trưng của trà. Đối với loại trà này, theo từng cách hấp lá trà xanh lại cho ra những hương vị đặc trưng riêng biệt mà khi thưởng thức trà mọi người sẽ có sự cảm nhận riêng biệt.
Trà Bancha
Trà Bancha được sản xuất trên loại trà Sencha được lấy phần thân trên ngọn trà và những lá già. Loại trà này thường được thu hoạch vào tháng 6 và tháng 8, tháng 10. Vị của trà Bancha sẽ có vị chát hơn, mùi trà nhẹ nhàng nên có thể thưởng thức sau bữa ăn và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, trị hôi miệng.
Trà xanh Ryokucha
Loại trà này được đặt tên theo những đặc điểm của trà về lá màu xanh. Trà được chia thành nhiều loại khác nhau, dựa vào sự hấp thu của ánh nắng mặt trời cùng với thời điểm thu hoạch trà. Trà mang đến hương vị nhẹ, không quá chát hay quá đậm mùi trà. Một số người kết hợp loại trà này cùng với chanh và nhân sâm để tạo vị trà đậm hơn.
Trải nghiệm trà đạo Nhật Bản
Nơi thưởng thức trà đạo Nhật
Khi đến với Nhật Bản thì việc thưởng thức trà đạo là một trải nghiệm thú vị mà mọi người không nên bỏ qua. Tại quốc gia này có nhiều quán trà đạo nổi tiếng thu hút nhiều khách du lịch đến khám phá và thưởng trà cũng như tìm hiểu về nét nghệ thuật truyền thống này của người Nhật.
Một số quán trà đạo nổi tiếng tại Nhật như: Maikoya, Happo-en, Shizu-kokoro, Do Edo, HiSUI Tokyo. Mỗi một quán sẽ có những điểm đặc sắc khác nhau và mức giá riêng biệt, một số quán sẽ cung cấp gói dịch vụ để du khách có thể lựa chọn. Tuy nhiên khi đến những nơi này mọi người nên tìm hiểu về địa chỉ, thời gian mở cửa.
Từ lâu Nhật Bản đã nổi tiếng về nghệ thuật trà đạo và gắn liền với lịch sử của quốc gia này. Đây là một trong những nét tinh hoa trong nền văn hóa lâu đời của người Nhật. Một buổi tiệc trà sẽ có những quy tắc nhất định mà trà nhân cần phải tuân theo. Trên đây là những loại trà thường được sử dụng trong trà đạo Nhật với những hương vị đặc trưng riêng biệt.
