Song song với nền kinh tế phát triển, người Nhật nổi tiếng với sự chăm chỉ và cần cù. Tuy nhiên, nhịp sống nhanh của Nhật Bản cùng với sự tiến bộ không ngừng của nền kinh tế, đã vô tình tạo ra những “căn bệnh” trong xã hội hiện đại. Một trong số đó, điển hình phải kể đến Karoshi - thủ phạm gây ra những cái chết bi thương của những người trẻ nơi xứ sở mặt trời mọc. Vậy căn bệnh này là gì mà lại đáng sợ đến như vậy? Hãy cùng WeXpats lý giải trong bài viết này nhé!
Mục lục
- Hiện tượng Karoshi
- Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng Karoshi
- Hiện tượng Karoshi và các ảnh hưởng trong xã hội Nhật Bản
- Biện pháp phòng ngừa, giải pháp cho hiện tượng Karoshi
- Tìm việc làm tại Nhật cùng WeXpats
Hiện tượng Karoshi
Hiện tượng Karoshi là gì?
Tại Nhật, hiện tượng Karoshi「過労死」được coi việc chết do làm việc quá sức gây ra. Hiện tượng Karoshi xảy ra khi một người có thời gian làm việc dài với khối lượng công việc nặng. Do nghỉ ngơi không đủ và các áp lực dẫn đến tử vong do bệnh về tim mạch như đột quỵ, suy tim cấp, nhồi máu cơ tim… Vì thế hiện tượng Karoshi cũng được xem như một tai nạn lao động.
Sự ra đời của hiện tượng Karoshi
Khái niệm Karoshi ra đời lần đầu tiên vào sau Thế chiến thứ II, khi nước Nhật phải đương đầu với thất bại và tìm cách để hướng đến một tương lai tốt hơn. Để xây dựng lại nền kinh tế bị phá vỡ, người lao động đã xem công ty như là ngôi nhà thứ 2 của mình, đồng nghiệp và sếp chính là các thành viên trong gia đình. Mọi người tập hợp lại, làm việc cật lực và đưa Nhật Bản phát triển trở thành nền kinh tế lớn thứ 3 trên thế giới.
Tuy nhiên, vào cuối những năm 90 khi xảy ra khủng hoảng kinh tế - tài chính, các công ty lớn bắt đầu tái cơ cấu đã sa thải các nhân viên toàn thời gian và tuyển dụng những nhân viên tạm thời với chi phí rẻ hơn. Điều này đã khiến cho những nhân viên toàn thời gian làm việc nhiều giờ hơn với nỗi lo sợ thất nghiệp. Hậu quả là Karoshi đã xuất hiện và gia tăng đột biến.
Bên cạnh đó, từ tiếng Nhật “Karoshi” đã được quốc tế công nhận và sử dụng rộng rãi. Karoshi thậm chí còn xuất hiện trong Từ điển tiếng Anh Oxford. Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đã tuyên bố rằng tử vong do làm việc quá sức là một vấn đề xã hội nhức nhối không chỉ ở Nhật Bản mà hiện nay, căn bệnh này ngày càng lan rộng ở các khu vực khác của châu Á.
Tham khảo:
Làm việc từ xa là gì ? リモートワークとは
Bài viết được tuyển chọn
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng Karoshi
Văn hóa công ty
Tại một quốc gia luôn đồng nhất về văn hóa như Nhật bản thì tinh thần chủ nghĩa tập thể được coi trọng hơn chủ nghĩa cá nhân đến mức cực đoan. Ở nhiều công ty Nhật Bản, làm thêm giờ được coi là dấu hiệu của sự cống hiến. Ngay cả khi điều này ảnh hưởng đến sức khỏe dẫn đến hiện tượng Karoshi, họ vẫn phải cố gắng làm thêm giờ để chứng minh bản thân. Văn hóa này không chỉ làm tăng số giờ làm việc mà còn khiến việc hy sinh sức khỏe cá nhân vì công việc được coi là bình thường và đáng khuyến khích.
Áp lực công việc
Trong các ngành công nghiệp có tính cạnh tranh cao hoặc những vị trí quản lý, thường gây ra căng thẳng tâm lý. Sự kỳ vọng lớn từ cấp trên, áp lực phải đạt được các mục tiêu kinh doanh và nỗi lo mất việc làm tất cả đều góp phần tạo nên một môi trường làm việc căng thẳng. Sự căng thẳng liên tục này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như bệnh tim mạch, đột quỵ và các vấn đề tâm lý như lo âu và trầm cảm.
Thiếu thời gian nghỉ ngơi
Nhiều người lao động phải làm việc hơn 60 giờ mỗi tuần, gây ra tình trạng mệt mỏi và kiệt sức - một trong những nguyên nhân của hiện tượng Karoshi. Việc lao động liên tục với cường độ cao dẫn đến khả năng tự hồi phục của cơ thể bị giảm sút. Điều này đặc biệt phổ biến ở những người làm việc trong các ngành công nghiệp đòi hỏi cao - nơi mà giờ làm việc dài và ít thời gian nghỉ ngơi là chuyện thường ngày. Khi cơ thể và tâm trí không được nghỉ ngơi đầy đủ, sự căng thẳng và mệt mỏi tích tụ, dẫn đến nguy cơ cao bị các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Vấn đề tài chính
Nhiều người lao động cảm thấy cần phải làm việc nhiều giờ để kiếm thêm tiền, nhất là trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay. Đặc biệt, khi tăng ca và hoàn thành thêm nhiều dự án sẽ giúp người lao động có cơ hội thăng tiến trong công việc cao hơn. Do đó, rất nhiều người bất chấp hiện tượng Karoshi mà vẫn hết mình làm việc.
Thiếu hỗ trợ y tế và tâm lý
Việc thiếu hiểu biết về tầm quan trọng của việc duy trì cân bằng giữa công việc và cuộc sống cũng góp phần xảy ra vào hiện tượng Karoshi. Nhiều công ty không cung cấp đủ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và tư vấn tâm lý cho nhân viên, làm giảm khả năng phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe kịp thời. Khi nhân viên không nhận được sự hỗ trợ cần thiết, họ dễ bị rơi vào tình trạng kiệt sức và căng thẳng.
Bình đẳng giới
Khi còn cầm quyền, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã thực thi hàng loạt chính sách thúc đẩy vai trò của phụ nữ trong các hoạt động kinh tế. Tuy nhiên, trong thực tế, phụ nữ Nhật Bản khi tham gia lực lượng lao động sẽ thường bị đẩy vào các công việc tạm thời hoặc bán thời gian vì sếp của họ cho rằng đến một thời điểm nào đó, họ sẽ nghỉ sinh hoặc trở thành những bà nội trợ. Ngay cả với những phụ nữ có công việc toàn thời gian, họ cũng khó mà được thăng chức.
Phụ nữ ở Nhật, ngay cả khi đi làm, khi kết hôn và có gia đình, họ vẫn phải đảm đương cả những công việc nội trợ, do vậy, có thể nói phụ nữ khi tham gia phát triển nền kinh tế, làm việc nhiều hơn nam giới. Không có thời gian giải tỏa sau những giờ làm việc vất vả, phụ nữ Nhật Bản ngày càng trở nên quá tải. Do đó, các trường hợp Karoshi của phụ nữ ở Nhật đã tăng lên trong những năm gần đây.
Hiện tượng Karoshi và các ảnh hưởng trong xã hội Nhật Bản
Cuộc sống gia đình
Làm việc quá sức - Karoshi cũng có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống gia đình của người Nhật. Việc làm việc quá nhiều khiến cho họ trở nên bận rộn và không có thời gian quan tâm đến gia đình. Ở mức độ cao hơn, nhiều người xem gia đình như một rào cản đang ngăn họ làm việc nhiều hơn nữa. Kết quả của Karoshi đó là những người làm việc trong gia đình không những dành ít thời gian hơn cho gia đình của họ, mà còn phát triển nhiều suy nghĩ thù địch với gia đình mình.
Tinh thần và sức khỏe
Việc làm việc quá sức và làm thêm nhiều giờ mà không có thời gian nghỉ ngơi không chỉ làm gia tăng nhiều vấn đề về tim mạch mà Karoshi còn ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý của người lao động. Karoshi làm nhiều người trở nên lo lắng hơn về áp lực và gánh nặng của công việc. Đây cũng là nguyên nhân cho nhiều trường hợp tự tử do công việc ở Nhật.
Sự gia tăng lao động tự do
Kết quả của Karoshi là một phong trào đang được hình thành trong giới trẻ Nhật Bản hiện nay. Theo đó, họ lựa chọn những công việc bán thời gian thay vì trung thành suốt đời với công ty và làm thêm giờ. Người trẻ Nhật Bản muốn trải nghiệm nhiều công việc khác nhau để tìm ra công việc phù hợp nhất đối với họ, vì thế mà những cá nhân này đã làm việc theo kiểu lương trả theo giờ thay cho việc làm cố định tại 1 công ty. Phong trào này nhanh chóng lan rộng trên toàn Nhật Bản và số lượng lao động tự do đã tăng từ 200.000 người trong thập niên 1980 đến 400.000 vào năm 1997 và không ngừng tăng lên đến ngày nay.
Tham khảo:
Luật Lao động Nhật Bản| Pháp luật Nhật Bản mà người lao động nước ngoài nên biết
Biện pháp phòng ngừa, giải pháp cho hiện tượng Karoshi
Bồi thường khi làm việc quá sức
Để làm giảm thiểu tình trạng các công ty bắt ép nhân viên làm thêm giờ nhưng không trả lương cho giờ làm thêm, chính phủ Nhật đã đề ra các luật về tiền bồi thường khi nhân viên làm việc quá sức, giúp đảm bảo nhân viên làm việc và được trả công xứng đáng cho công sức họ bỏ ra, tránh tình trạng tự tử do áp lực công việc.
Chính sách ngày “Thứ Sáu vui vẻ”, “Thứ Hai tươi sáng”
Với chính sách “Thứ Sáu vui vẻ”, người lao động sẽ được về sớm trong ngày làm việc cuối cùng của tuần. Đồng thời, chính phủ Nhật còn đặt mức giới hạn thời gian một tháng không được làm thêm quá 45 giờ, một năm không quá 360 giờ (chỉ những người có thu nhập trên 10 triệu Yên/ năm mới được miễn khỏi giới hạn này).
“Thứ Hai tươi sáng” là một kế hoạch để người lao động sẽ nghỉ sáng vào một ngày thứ Hai trong tháng và có thể đến văn phòng sau bữa ăn trưa.
Thúc đẩy giờ làm việc sớm hơn
Một số công ty đã cố gắng giảm thiểu các trường hợp Karoshi bằng cách cung cấp bữa sáng cho những người đến sớm, khuyên họ không nên ở lại quá muộn. Bằng cách này họ có thể bắt đầu công việc sớm hơn và không cần tăng ca đến muộn
Đạo luật về An toàn và Sức khỏe Công nghiệp đã được sửa đổi vào năm 2006
Đạo luật này đã thiết lập nhiều điều khoản để tập trung vào các vấn đề sức khỏe liên quan đến công việc của người lao động. Bao gồm việc kiểm tra sức khỏe bắt buộc và tham vấn với nhân viên y tế chuyên nghiệp. Đặc biệt là chăm sóc sức khỏe tinh thần đối với những nhân viên làm việc trong nhiều giờ nên có khả năng mắc bệnh liên quan đến công việc như Karoshi cao hơn.
Tìm việc làm tại Nhật cùng WeXpats
WeXpats hỗ trợ tìm kiếm công việc dành cho người nước ngoài muốn làm việc tại Nhật Bản. Có rất nhiều công việc khác nhau được cung cấp tại đây. WeXpats mang đến 2 dịch vụ chính là WeXpats Agent - dành cho những người tìm kiếm công việc toàn thời gian và WeXpats Jobs - dành cho những người tìm kiếm công việc làm thêm.
Tìm kiếm một công việc toàn thời gian? Hãy để việc đó cho WeXpats Agent!
WeXpats Agent là dịch vụ hỗ trợ, chuyên cung cấp việc làm cho người nước ngoài sống tại Nhật Bản.
Với các cố vấn nghề nghiệp tận tâm sẽ hỗ trợ bạn tìm việc làm miễn phí. Ngoài giới thiệu các công ty cùng các vị trí đang tuyển dụng, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn viết sơ yếu lý lịch tiếng Nhật và luyện tập phỏng vấn. Đừng lo lắng khi tìm việc tại Nhật bản, chúng tôi sẽ luôn ở cạnh bạn.
Chức năng của WeXpats Agent
-
Chúng tôi có nhiều việc làm phù hợp cho người nước ngoài. Cung cấp các công việc sử dụng kỹ năng ngôn ngữ của bạn như dịch thuật, phiên dịch, inbound, v.v. Cùng với đó là các công việc kỹ thuật, v.v. không yêu cầu kỹ năng tiếng Nhật.
-
Các cố vấn nghề nghiệp của chúng tôi hỗ trợ và giúp bạn chuẩn bị sơ yếu lý lịch cũng như thực hành phỏng vấn xin việc với bạn. Truyền đạt rõ ràng điểm mạnh của bạn với công ty tuyển dụng.
-
Chúng tôi sẽ thay mặt bạn xử lý việc liên lạc với các công ty, chẳng hạn như sắp xếp ngày phỏng vấn và điều kiện công việc.
Tìm kiếm việc làm bán thời gian? Tìm việc làm trên WeXpats Jobs!
WeXpats Jobs là trang web việc làm bán thời gian dành cho người nước ngoài đang sinh sống ở Nhật Bản. Bạn có thể tìm kiếm việc làm bằng 11 ngôn ngữ (tiếng Anh, tiếng Việt, tiếng Hàn, tiếng Indonesia, tiếng Trung phồn thể, tiếng Trung giản thể, tiếng Miến Điện, tiếng Thái, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha), và cả tiếng Nhật. Tìm công việc phù hợp với bạn bằng cách lựa chọn trình độ tiếng Nhật, nghề nghiệp, địa điểm, v.v.
※ Bạn có thể đăng ký từ bên ngoài Nhật Bản nhưng chỉ những người sống ở Nhật Bản mới có thể nộp đơn xin việc.