ภาษาญี่ปุ่นน่ารู้: สุภาษิตญี่ปุ่นที่คล้ายกับภาษาไทย

WeXpats

2022/05/06

ภาษาญี่ปุ่นวันนี้ขอนำเสนอ สุภาษิตญี่ปุ่นที่คล้ายกับภาษาไทย น่าแปลกใจมากเลยที่คนเรามักจะมีการใช้สำนวน สุภาษิตในการเปรียบเทียบเรื่องราวต่างๆในชีวิตประจำวัน และน่าแปลกยิ่งกว่าที่ในแต่ละภาษาก็จะมีการใช้สำนวนสุภาษิตที่คล้ายกันอีกด้วย วันนี้เลยจะขอแนะนำสำนวนสุภาษิตญี่ปุ่นที่มีความหมายคล้ายกับภาษาไทย ตามไปดูกันเลย!

แมวไม่อยู่ หนูร่าเริง
สิบปากว่า ไม่เท่าตาเห็น
จับปลาสองมือ
เพื่อนแท้ในยามยาก
สีซอให้ควายฟัง
กำแพงมีหู ประตูมีช่อง
หนีเสือปะจระเข้
สอนจระเข้ให้ว่ายน้ำ
ช้างสารงูเห่า ข้าเก่าเมียรัก

■ แมวไม่อยู่ หนูร่าเริง

แมวไม่อยู่ หนูร่าเริง หมายถึง เวลาที่ผู้ใหญ่ที่ตนเกรงกลัว หรือผู้ที่คอยคุมพฤติกรรมไม่อยู่ ผู้น้อยก็จะดีใจ มีความสุขร่าเริง สำนวนนี้เปรียบเปรยถึง เมื่อบ้านไหนที่แมวไม่อยู่หรือไม่มีแมว พวกหนูก็จะมีความสุขคึกคะนอง ออกมาหากินได้อย่างเพลิดเพลิน เพราะไม่ต้องกลัวแมวจะมาทำร้าย นั่นเอง แต่ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 鬼のいぬまに洗濯 (Oni no inu ma ni sentaku) ซักผ้าเวลาปีศาจไม่อยู่ อาจจะฟังแล้วงงๆแต่ก็มีความหมายเหมือนกันคือ เวลาคนที่เราเกรงกลัวหรือผู้ที่คอยคุมพฤติกรรมไม่อยู่ เราก็จะดีใจมีความสุขร่าเริง

บทความแนะนำ

■ สิบปากว่า ไม่เท่าตาเห็น

สิบปากว่า ไม่เท่าตาเห็น หมายถึง การบอกเล่า บอกต่อผ่านคนมามาก ๆ แต่ก็ไม่สามารถประจักษ์แจ้งด้วยตาตนเอง ฉะนั้นจึงอย่าเพิ่งไปเชื่อสิ่งที่คนบอกต่อๆกันมา จะจริงหรือไม่ต้องไปสัมผัสไปเห็นด้วยตัวเอง ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 百聞は一見にしかず (Hyakubun ha ikken' ni shikazu) ซึ่งแปลว่าให้เชื่อในสิ่งที่เห็นเท่านั้น

■ จับปลาสองมือ

ความหมาย คนที่อยากจะได้สองอย่างทีเดียวพร้อมๆ กัน โดยไม่คำนึงว่าตนเองมีความสามารถที่จะทำได้หรือไม่ เปรียบเทียบกับการใช้มือจับปลาตัวเดียวให้มั่นดีกว่าจับด้วยมือเดียวหรือข้างละตัว ซึ่งอาจจะไม่แน่นพอ ทำให้ปลาทั้งสองตัวหลุดตกน้ำไปหมด ไม่ได้อะไรเลย ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 二兎を追う者は、一兎も得ず (Nito o ou mono wa, itto mo ezu) ภาษาญี่ปุ่นจะเปรียบถึงการวิ่งจับกระต่ายสองตัว ก็จะไม่ได้เลยสักตัว

■ เพื่อนแท้ในยามยาก

เพื่อนแท้ในยามยาก　คนที่ไม่หนีและช่วยเหลือเรายามอับจนคนนั้นคือเพื่อนแท้ ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า まさかの時の友は真の友 (Masakano toki no tomo wa shin no tomo) อันนี้ภาษาญี่ปุ่นก็มีความหมายคล้ายกันเลย

■ สีซอให้ควายฟัง

ความหมาย สํานวนสุภาษิตนี้หมายถึงการพูดสอนให้ผู้ที่มีความรู้น้อยได้ฟังแต่ผู้ฟังไม่ใส่ใจที่จะฟัง หรือฟังแต่ก็ไม่สามารถทำความเข้าใจได้ ทำให้ผู้สอนนั้นเสียเวลาเปล่า ที่มาของสํานวนมาจากการเปรียบเปรยถึงการสีซอให้ควายฟัง ไม่ว่าจะสีซอให้ไพเราะเพียงใด ควายก็ไม่สามารถจะรับรู้ถึงความไพเราะนั้นได้ ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 馬の耳に念仏 (Uma no mimi ni nenbutsu) อันนี้จะเปรียบเทียบกับม้าว่าสวดมนต์ให้ม้าฟัง ยังไงม้าก็ไม่รู้เรื่อง

■ กำแพงมีหู ประตูมีช่อง

ความหมาย สำนวนสุภาษิตนี้หมายถึง สิ่งใดที่เป็นความลับเวลาจะพูดออกไปจะต้องระมัดระวังให้มาก เพราะอาจมีผู้อื่นได้ยินแล้วนำเอาความลับนั้นไปเปิดเผย ที่มาของสำนวน เปรียบเปรยถึงว่าสิ่งรอบๆตัวเรา เช่น หลังกำแพง,หลังประตูหรือหน้าต่าง ยังมีคนที่อาจอยู่และได้ยินเวลาเราพูดเสมอ ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 壁に耳あり、障子に目あり (Kabe ni mimi ari, shōji ni me ari) อันนี้ภาษาญี่ปุ่นก็มีความหมายคล้ายกันอีกอันนึง

■ หนีเสือปะจระเข้

ความหมาย สำนวนสุภาษิตนี้หมายถึงหนีอันตรายอย่างหนึ่งแล้วไปเจอกับอันตรายอีกอย่างหนึ่ง ที่มาของสำนวนสุภาษิตโดยธรรมชาติ เสือกับจระเข้เป็นสัตว์ที่มีนิสัยดุร้าย คนสมัยก่อนจึงนำสัตว์ทั้งสองมาเปรียบเปรยถึงภัยอันตราย และถูกนำมาใช้ในสำนวน ” หนีเสือปะจระเข้ ” ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 一難去って、また一難 (Ichinan satte, mata ichinan) หมายถึงหนีจากเรื่องยากอันหนึ่งแล้วก็ต้องไปเจอกับเรื่องยากอีกเรื่องแทน

■ สอนจระเข้ให้ว่ายน้ำ

ความหมาย สํานวนนี้หมายถึงการไปสอนคนที่มีความชำนาญมากอยู่แล้ว (เป็นการจะสื่อถึงการสอนสิ่งที่ไม่ดีไม่งาม) ซึ่งแตกต่างจากสำนวนที่ว่า “สอนหนังสือสังฆราช” ตรงที่สอนหนังสือสังฆราช เป็นการสอนในสิ่งที่ดีงาม ที่มาของสํานวน เปรียบเปรยถึงการที่มนุษย์ไปสอนจระเข้ให้ว่ายน้ำ ซึ่งจระเข้ว่ายน้ำเป็นตั้งแต่เกิด มนุษย์ไม่มีทางที่จะว่ายน้ำได้เก่งกว่าจระเข้ ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 釈迦に説法 (Shakaniseppō) หมายถึงเอาเรื่องธรรมะไปคุยกับพระพุทธเจ้า ก็มีความหมายเหมือนกันคือเอาเรื่องไปสอนคนที่รู้มากกว่านั่นเอง

■ ช้างสารงูเห่า ข้าเก่าเมียรัก

ช้างสารงูเห่า ข้าเก่าเมียรัก สำนวนนวนสุภาษิตนี้หมายถึง บรรดาสิ่งไม่น่าไว้วางใจ ซึ่งอาจนำภัยมาสู่ชีวิตตน ที่มาของสำนวนคือ ช้างสารและงูเห่า เป็นสัตว์เดรัจฉานมีนิสัยดุร้ายไว้ใจไม่ได้ ส่วนข้าเก่าและเมียรัก เป็นบุคคลที่ใกล้ชิด ย่อมรู้เรื่องราวและความลับของเราหมด บุคคลประเภทนี้ ถ้ากลับกลายเป็นศัตรูแล้วจะเป็นศัตรูที่ร้ายที่สุด ดังนั้นจึงไม่ควรไว้วางใจจนเกินไป ในภาษาญี่ปุ่นใช้สำนวนสุภาษิตว่า 地震、雷、火事、親父 (Jishin, kaminari, kaji, oyaji) หมายถึง แผ่นดินไหว ฟ้าผ่า ไฟ พ่อ คือรวมทุกสิ่งที่น่ากลัวต่อชีวิตของคนญี่ปุ่นมาเปรียบเทียบนั่นเอง

นักเขียน

WeXpats

นำเสนอบทความที่หลากหลาย ตั้งแต่ข้อมูลที่เป็นประโยชน์เกี่ยวกับการใช้ชีวิต การทำงาน และการศึกษาต่อในประเทศญี่ปุ่น รวมไปจนถึงบทความแนะนำเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับประเทศญี่ปุ่น