“Sức khỏe tinh thần” được xem từ khóa được nhiều du học sinh, lao động người Việt ở Nhật tìm kiếm nhất. Bởi lẽ cuộc sống xa quê ở nơi đất khách quê người ngoài những trải nghiệm thú vị ra thì có rất nhiều thách thức, áp lực cơm áo gạo tiền… Chính những điều này đã ảnh hưởng không ít đến sức khỏe tinh thần của họ.
Bài viết dưới đây của WeXpats sẽ giúp bạn ý thức rõ hơn về sức khỏe tinh thần, biện pháp phù hợp giúp cải thiện đời sống sức khỏe tinh thần và cả những quy tắc cần nhớ khi sống, học tập và làm việc ở Nhật.
MỤC LỤC:
- 4 nguyên nhân chính ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần ở Nhật
- Sự khác nhau giữa Nhật Bản và Việt Nam
- Cách chăm sóc sức khỏe tinh thần ở Nhật
- Ưu điểm khi sống ở Nhật
- Kết
4 nguyên nhân chính ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần ở Nhật
Sức khỏe tinh thần là thứ không thể mua bằng tiền cho dù bạn có là tỷ phú đi chăng nữa. Sức khỏe tinh thần có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều tác động trong cuộc sống gây nên. Trong đó, sức khỏe tinh thần của người nước ngoài ở Nhật được đánh giá là có thể bị “bào mòn” bởi những điều dưới đây.
Áp lực cuộc sống/công việc
Nhật Bản là một trong những quốc gia có nền kinh tế phát triển nhất thế giới, vì vậy áp lực trong cuộc sống và công việc tại đây được xem là rất lớn. Chúng khiến cho người lao động nước ngoài sống ở Nhật cảm thấy căng thẳng và dễ gặp stress hơn.
Dẫu biết rằng, cơ hội việc làm ở Nhật dành cho lao động nước ngoài khá cao nhưng muốn tìm được công việc tốt, bắt buộc bạn phải nỗ lực, phấn đấu vươn lên sau thất bại và khó khăn. Cụ thể, vào năm 4 đại học ở Nhật bạn sẽ phải bắt tay vào hoạt động tìm việc. Đối với sinh viên nước ngoài ở Nhật khi đi tìm việc gặp rất nhiều trở ngại như nhiều doanh nghiệp không tuyển người nước ngoài hay cản trở rào cản ngôn ngữ… chính những điều này đã vô tình tạo nên áp lực cho sức khỏe tinh thần của nhiều du học sinh sống ở Nhật.
Cảm thấy cô đơn
Đi đến một đất nước mới đồng nghĩa với việc bạn phải bắt đầu xây dựng cuộc sống mới và cả những mối quan hệ. Với một số người, việc tìm kiếm mối quan hệ xã hội ở Nhật Bản có thể khó khăn, đặc biệt khi họ không biết tiếng Nhật hoặc không có nhiều cơ hội để giao tiếp với người địa phương. Ngoài ra, việc không thể kết bạn ở Nhật cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần.
Nhật Bản là xã hội có tính chất cá nhân hóa cao, khiến cho nhiều người cảm thấy cô đơn và khó khăn trong việc kết nối với người khác. Khi nỗi cô đơn trong bạn quá lớn, nó có thể “gặm nhấm” sức khỏe tinh thần của bạn và dần dần nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng như bệnh trầm cảm.
Khí hậu/ bệnh tật
Thời tiết ở Nhật tuy dễ chịu vào mùa xuân và mùa thu, tuy nhiên, mùa đông và mùa hè khiến nhiều người bị sốc nhiệt. Cụ thể, vào mùa đông ở Nhật tuy có sự khác biệt theo các vùng miền, tuy nhiên nhiệt độ trung bình được xem là thấp hơn rất nhiều so với khí hậu ở Việt Nam. Hơn nữa, nhiệt độ mùa hè ở Nhật cũng không kém cạnh với độ nóng của Việt Nam. Việc đi bộ hay làm việc ngoài trời ở Nhật vào mùa hè sẽ khiến bạn bị say nắng, ảnh hưởng đến sinh hoạt rất lớn. Ngoài ra, nhiều người ở Nhật rất “quan ngại” với loại bệnh “dị ứng phấn hoa”. Chúng không chỉ gây phiền toái cho sức khỏe mà còn tác động xấu đến sức khỏe tinh thần của người sống ở Nhật. Vì vậy, duy trì thể lực ở Nhật là điều hết sức cần thiết để nâng cao sức khỏe tinh thần.
Sốc văn hóa
Sốc văn hoá có lẽ là cụm từ được nhắc đến nhiều nhất từ những người nước ngoài khi mới đến Nhật. Nhật Bản là đất nước có nhiều đặc điểm độc đáo và khác biệt so với nhiều quốc gia khác, khiến cho người mới đến Nhật có thể gặp khó khăn trong việc thích nghi và tìm hiểu văn hoá địa phương. Sốc văn hóa được thể hiện thông qua sinh hoạt hàng ngày như văn hóa công cộng, văn hóa giao tiếp, văn hóa làm việc… Chính vì những lý do này mà sốc văn hóa đã trở thành một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.
Bài viết được tuyển chọn
Sự khác nhau giữa Nhật Bản và Việt Nam
Cuộc sống
Khi đi siêu thị
Văn hóa ứng xử nơi công cộng ở Nhật nổi tiếng khắp thế giới bởi sự khắt khe. Khi đi siêu thị ở Nhật, một khi đã đến quầy tính tiền rồi thì tránh cà kê, bàn bạc xem có nên mua cái này cái kia không… Điều này sẽ gây phiền toái cho người tính tiền và cả những người mua hàng khác. Ngoài ra, bạn sẽ phải xếp hàng khi thanh toán một cách trật tự ở Nhật.
Khi đi siêu thị, người Việt Nam thường có thói quen bắt chuyện với nhân viên bán hàng. Việc bắt chuyện với người lạ ở Việt Nam được xem là cởi mở, hòa đồng, thân thiện…
Khi đi thang máy, thang cuốn
Ở Nhật, về cơ bản, thang máy ở các sân bay, ga tàu… thường để phục vụ cho người già, phụ nữ có con nhỏ, hay người khuyết tật. Nếu bạn không nằm trong nhóm này thì nên sử dụng thang bộ hoặc thang cuốn khi di chuyển ở Nhật. Hãy cẩn thận xem kỹ biển hiệu trước khi vào thang máy vì một số nơi được dán biển hiệu chuyên dụng cho người đi xe lăn và xe em bé. Khi chờ thang máy, bạn cần xếp hàng theo thứ tự đứng dạt về hai bên để chừa lối ra cho người từ trong thang máy đi ra, không xô đẩy hay chen lấn.
Thang cuốn ở Nhật được chia thành 2 làn. Một bên được đứng yên, bên còn lại để di chuyển lên, xuống như đi thang bộ bình thường. Tuyệt đối không đứng dàn hai hàng hay tụ tập cản trở người đi lại.
Ở Việt Nam, sử dụng thang cuốn hay thang máy đều không có quy định như ở Nhật. Đứng ở bất cứ nơi bạn thích hay dàn hàng ở đây cũng không có vấn đề gì xảy ra.
Khi đi tàu
Văn hóa đi tàu ở Nhật được xem là khá khó khăn cho người nước ngoài. Bắt buộc bạn phải tuân theo các quy tắc sau: xếp hàng khi lên tàu, không ngồi vào khu vực ghế ưu tiên (nếu không phải là đối tượng được ưu tiên), hạn chế nói chuyện điện thoại trên tàu, tắt chuông điện thoại, không ăn uống trên tàu…
Ở Việt Nam, văn hóa ứng xử nơi công cộng có thể khác biệt tùy theo địa phương và vùng miền. Tuy nhiên, nói chung, người Việt Nam có thái độ thân thiện và hòa đồng hơn so với người Nhật. Ở Việt Nam, bạn hoàn hoàn có thể thực hiện những điều trên mà không sợ bị người khác đánh giá.
Giao tiếp
Nhắc đến điểm khác biệt giữa văn hóa Việt-Nhật, chắc hẳn nhiều người sẽ nghĩ ngay đến văn hóa giao tiếp. Trong văn hóa giao tiếp của người Nhật, việc sử dụng 2 cụm từ “CẢM ƠN VÀ XIN LỖI” được xem là không thể thiếu khi giao tiếp với bất kỳ ai. Trong khi đó, người Việt chỉ nói cảm ơn khi bản thân mình nhận được một ân huệ hay sự giúp đỡ nào đó và chỉ xin lỗi khi họ cảm thấy đã gây nên tội hay ảnh hưởng xấu đến người khác. Ngoài những trường hợp này, nếu nói lời cảm ơn và xin lỗi có thể khiến cho những người tham gia cuộc trò chuyện trở nên khách khí và không được thân mật. Vì vậy, lời cảm ơn và xin lỗi trong văn hóa giao tiếp ở Việt Nam và Nhật Bản có sự khác nhau lớn về đối tượng và phạm vi sử dụng.
Ngoài bối cảnh trên, người Nhật thường trả lời mập mờ, lấp lửng khi muốn từ chối khi giao tiếp. Họ rất coi trọng việc giữ “hòa khí” với mọi người xung quanh, vì vậy, họ sẽ chọn cách nói vòng vo thay vì từ chối thẳng hay nói rõ cảm nghĩ như người Việt. Ở Việt Nam, việc bày tỏ thành thật cảm xúc cá nhân được xem là cách chứng minh cho sự thành thật của mình với người đối diện. Chính sự khác biệt này đã gây không ít khó khăn trong việc giao tiếp cho người Việt khi mới đến Nhật.
Công việc
Văn hóa làm việc của người Nhật nổi tiếng bởi mọi thứ đều được kế hoạch hóa. Trước khi bắt tay vào làm bất cứ việc gì, họ luôn xây dựng kế hoạch chi tiết và tuân thủ theo kế hoạch đó để tiến hành. Ưu điểm của kế hoạch hóa trong công việc là nó giúp bạn quản lý thời gian và theo dõi tiến độ công việc dễ dàng hơn. Tuy nhiên, nếu chẳng may mọi thứ không đi theo kế hoạch đề ra, người Nhật rất khó có thể tìm ra cách ứng biến tình huống linh hoạt.
Trái ngược với người Nhật, người Việt Nam được xem là khá nhanh nhạy trong công việc. Với cách làm việc này, người Việt được đánh giá cao với năng lực ứng biến, xử lý tình huống rất tốt. Tuy nhiên, điều hạn chế trong cách làm việc này là không có sự chuẩn bị chu đáo nên ít nhiều gây khó khăn trong việc quản lý thời gian. Cụ thể, người Việt thường có xu hướng bắt đầu công việc sát nút nên cụm từ “chạy deadline” chắc hẳn không quá xa lạ. Họ sẽ dành tất cả năng lượng cho khoảng thời gian cuối trước hạn nộp.
Tóm lại, người Nhật thường có văn hóa làm việc nghiêm khắc và tôn trọng quy tắc. Trong khi đó, văn hóa làm việc của người Việt thường linh hoạt hơn và có tính cá nhân hóa cao hơn.
Ngoài ra, văn hóa đúng giờ là điều được nhiều người nước ngoài ở Nhật nhận định đã gây không ít khó khăn khi họ mới đến Nhật. Việc bảo đảm giờ giấc được thể hiện rõ nhất qua lịch trình tàu chạy ở đây. Ngoài ra, người Nhật thường có thói quen đến trước ít nhất 5 phút trong bất kỳ cuộc hẹn nào. Văn hóa đúng giờ dù không được quy định trên mặt pháp lý nhưng nó đã dần trở thành quy tắc ngầm của người dân Nhật Bản. Việc đúng giờ nhằm mục đích tránh làm phiền người khác, vì vậy, nếu không tuân thủ giờ giấc ở Nhật có thể được xem là vô ý thức và thiếu tôn trọng đối phương.
Trái ngược với Nhật Bản, văn hóa đúng giờ có thể chưa được quá xem trọng ở Việt Nam. Nếu lỡ trễ hẹn 5-10 phút bạn hoàn toàn được tha thứ và nó đã trở thành chuyện “cơm bữa” ở Việt Nam.
Một số khác
Ngoài những điểm khác biệt ở trên, Nhật Bản còn là đất nước sở hữu “văn hóa ẩm thực” khá đặc trưng so với các nước khác. Trong đó, điều thể hiện rõ nhất nằm ở “cách ăn ramen”, người Nhật ăn ramen thường tạo ra tiếng húp xì xụp rất to. Việc này nhằm muốn bày tỏ hương vị thơm ngon của món ăn từ thực khách đến đầu bếp.
Ngược với điều này, ăn uống phát ra tiếng được xem là “bất lịch sự” ở Việt Nam. Bất kể là ăn mì hay ăn các món khác, việc giữ yên lặng khi ăn là điều hết sức quan trọng ở nơi công cộng.
3 điều cần lưu ý khi sống ở Nhật
Sống ở Nhật Bản có thể rất khác biệt so với các quốc gia khác, vì vậy để có cuộc sống tốt đẹp và hài hòa khi sống ở Nhật, có ba nguyên tắc cơ bản cần được tuân thủ sau đây:
1. Kính trọng văn hóa và truyền thống Nhật Bản
Văn hóa Nhật Bản rất đa dạng và phong phú, vì vậy hãy tôn trọng và học hỏi văn hóa và truyền thống của Nhật Bản. Hãy tôn trọng ngôn ngữ, thói quen và phong tục tập quán của người Nhật, đặc biệt là trong những nơi công cộng như chùa, đền và các ngôi đền Shinto.
2. Luôn giữ sạch sẽ và gọn gàng
Sạch sẽ và gọn gàng là phần quan trọng của văn hóa Nhật Bản. Hãy giữ cho môi trường sống của bạn sạch sẽ và gọn gàng, bao gồm cả những nơi công cộng như phòng chờ, ga tàu, và những nơi công cộng khác.
3. Tôn trọng tính đoàn kết và sự yên tĩnh
Tính đoàn kết và sự yên tĩnh là hai giá trị quan trọng trong văn hóa Nhật Bản. Hãy tôn trọng và hỗ trợ người khác trong cộng đồng, tránh làm ồn ào và không nên xúc phạm đến người khác bằng cách nói chuyện quá to hoặc phát âm không đúng cách.
Cách chăm sóc sức khỏe tinh thần ở Nhật
Q: “Tôi là người nước ngoài sống tại Nhật Bản và cảm thấy khó khăn trong việc tìm thấy sự kết nối với cộng đồng địa phương và cảm thấy căng thẳng. Bạn có thể giúp tôi tìm cách giải quyết vấn đề này?”
A: Dưới đây là cách chăm sóc sức khỏe tinh thần hiệu quả:
1. Tham gia các hoạt động ngoại khóa: Trường học tại Nhật thường có nhiều hoạt động ngoại khóa như thể thao, âm nhạc hoặc nghệ thuật. Tham gia các hoạt động này giúp giảm stress, cải thiện tâm trạng và tăng cường sức khỏe tinh thần.
2. Tìm kiếm các hoạt động thư giãn: Ngoài ra, bạn có thể tham gia các hoạt động thư giãn như yoga, tập thể dục hoặc đi bộ để giảm stress và nâng cao sức khỏe tinh thần.
3. Tìm kiếm người bạn đồng hành: Tìm kiếm người bạn đồng hành cũng rất quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe tinh thần. Bạn có thể tìm kiếm các bạn cùng trường hoặc các câu lạc bộ để có thể giao lưu, tâm sự và chia sẻ những vấn đề của mình.
4. Học tiếng Nhật: Học tiếng Nhật giúp bạn thích nghi tốt hơn với văn hóa địa phương và tạo ra một sự kết nối với người địa phương. Điều này giúp bạn cảm thấy tự tin hơn và tăng cường sức khỏe tinh thần.
5. Tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp: Nếu bạn cảm thấy căng thẳng và stress quá mức, bạn có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia phục hồi tinh thần như nhà tâm lý học hoặc các chuyên gia tâm lý trị liệu.
6. Tìm hiểu văn hóa địa phương: Tìm hiểu văn hóa địa phương giúp bạn hiểu rõ hơn về quan niệm, tình cảm và phong tục tập quán của người Nhật. Điều này giúp bạn thích nghi tốt hơn với môi trường sống và tăng cường sức khỏe tinh thần.
7. Thường xuyên trao đổi với giáo viên ở trường: Trao đổi với thầy cô là việc làm rất hữu ích khi gặp khó khăn, phiền não khi sống ở Nhật. Thầy cô sẽ luôn lắng nghe và cho bạn nhiều lời khuyên “quý giá” giúp cải thiện sức khỏe tinh thần rất nhiều đó.
8. Tham gia vào cộng đồng giao tiếp cho du học sinh: Cộng đồng giao tiếp cho du học sinh sẽ được thành lập bởi nhà trường hoặc các anh chị đi trước. Cộng đồng sẽ được chia ra theo từng quốc gia hoặc có thể là toàn trường. Tại đây, bạn có thể hỏi bất kỳ điều gì về học tập, sinh sống ở Nhật và sẽ được senpai tư vấn rất nhiệt tình.
Ưu điểm khi sống ở Nhật
Nhật Bản là đất nước không chỉ nổi tiếng về cảnh đẹp bốn mùa, nền văn hóa truyền thống đa dạng mà cả nền giáo dục, cơ hội việc làm… cũng là những yếu tố thu hút hàng trăm nghìn lượt du khách, du học sinh, lao động qua hàng năm. Vậy ưu điểm khi sống ở Nhật là gì? Cuộc sống ở Nhật ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần như thế nào?... là những câu hỏi được nhiều người nước ngoài quan tâm.
Sau đây là “mặt tích cực” được đánh giá cao khi sinh sống ở Nhật:
1. Văn hoá tôn trọng và cẩn trọng: Người Nhật có tinh thần tôn trọng và cẩn trọng trong cách ứng xử, đối xử với người khác, cũng như trong việc giữ gìn môi trường sống.
2. Đời sống an toàn và yên tĩnh: Nhật Bản được coi là một trong những quốc gia an toàn nhất thế giới, với mức độ phạm tội thấp và tầm nhìn xã hội tốt.
3. Cơ hội học tập và nghề nghiệp: Nhật Bản có nền giáo dục và đào tạo tốt, cùng với những công ty lớn và nổi tiếng trên toàn thế giới, nơi cung cấp cho người lao động nhiều cơ hội để phát triển nghề nghiệp.
4. Đồ ăn ngon và sạch: Nhật Bản được biết đến với ẩm thực tuyệt vời và đa dạng, với nhiều món ăn được chế biến từ các nguyên liệu tươi ngon, tốt cho sức khỏe.
5. Giao thông thuận tiện và tiên tiến: Hệ thống giao thông của Nhật Bản rất tiện lợi, với nhiều tùy chọn di chuyển, bao gồm xe bus, tàu điện, xe đạp hay taxi…
6. Văn hóa đa dạng và thú vị: Nhật Bản có một văn hóa đa dạng và phong phú, với nhiều hoạt động thú vị và truyền thống độc đáo như manga, anime, kimono, lễ hội truyền thống và nhiều hoạt động ngoài trời khác.
Kết
Để duy trì cuộc sống chất lượng ở Nhật, việc chăm sóc sức khỏe tinh thần bên trong được coi là một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Hãy cố gắng duy trì trạng thái cân bằng giữa thể chất và tinh thần để có một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc.
Ngoài những cách chăm sóc sức khỏe tinh thần ở trên, nhiều hoạt động truyền thống như tắm nước nóng Onsen, đi dạo trong rừng hoặc tham gia các lễ hội truyền thống của Nhật cũng rất hiệu quả trong việc giảm stress và tạo cảm giác vui vẻ. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và đưa ra những quyết định tốt cho sức khỏe của mình nhé!
