ဂျပန်အခေါ် Rittoo (立冬)သည် ဆောင်းရာသီ၏ အရိပ်အယောင်ကို စတင်ခံစားရသည့်နေ့ဖြစ်သည်။ မိုးလေဝသခန့်မှန်းချက်တွင် Rittoo (立冬)အကြောင်းကိုကြားပြီဆိုပါကမကြာခင်ရာသီဥတုအေးတော့မည်ဟု ဆိုလိုသည်။
မာတိကာ
၁။ Rittoo (立冬)၏အဓိပ္ပာယ်နှင့်ဆင်းသက်လာပုံ
၂။Rittoo (立冬)နှင့်TooJi(冬至) ကွာခြားချက်
၃။ရာသီအလိုက်အစားအစာ
၄။ရာသီအလိုက်ပန်းများ
၁။ Rittoo (立冬)၏အဓိပ္ပာယ်နှင့်ဆင်းသက်လာပုံ
ဆောင်းဦးရာသီ၏အထွတ်အထိပ်ရောက်သည့်နေ့ဖြစ်ပြီး ဆောင်းရာသီ၏လက္ခဏာများ စတင်သည့်နေ့ဖြစ်သည်။ပြက္ခဒိန် တွင် "ဆောင်းရာသီ၏ခံစားမှုစတင်လာသည်၊ တဖြည်းဖြည်းနှင့်အေးလာသည်" ဟုရှင်းပြထားသည်။ အအေးပိုလာခြင်းကို ခံစားရရန် ခက်ခဲသော်လည်း ဆောင်းဦး၏အေးမြခြင်းသည် တိုးလာနေသည့်အချိန်ဖြစ်ပြီး ဆောင်းရာသီ နီးကပ်လာပြီဟု လူအများ ခံစားမိကြမည်ဖြစ်သည်။
Rittooသည် နေရောင်ခြည်သုံး ဝေါဟာရ 24 ခုထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။
နှစ်ဆယ့်လေးပါးသော နေရောင်ခြည် ဟူသော ဝေါဟာရသည် တစ်နှစ်ကို လေးရာသီခွဲ၍ ရာသီတစ်ခုစီကို ခြောက်ခုခွဲ၍ အမည်ပေးသည်။ တစ်နည်းဆိုရသော် ၎င်းသည် တစ်နှစ်ကို ၂၄ ရာသီဟု ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည်။
ဥပမာအားဖြင့်၊ နွေဦးရာသီအစ၊ နွေရာသီအစနှင့် ဆောင်းဦးအစတို့သည် နေရောင်ခြည် ဟူသော ဝေါဟာရ ၂၄ ခုအနက်မှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ရာသီတစ်ခုစီ၏ ရောက်ရှိလာမှုကို ဖော်ပြရန်အတွက် စကားလုံးများအဖြစ် အသုံးပြုကြသည်။ မျက်မှောက်ခေတ်တွင် ထိုအသုံးအနှုန်းများသည် လျော့နည်းလာသော်လည်း ယခင်က ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ လက္ခဏာအတွက်သုံးသောစကားအဖြစ် အသုံးဝင်ခဲ့သည်။ တစ်နည်းဆိုရသော် ၎င်းသည် ဆောင်းဦး၏အထွတ်အထိပ်ဟုဆိုနိုင်သော်လည်း အမှန်တကယ်တွင် နေရာအများအပြား၌ ဆောင်းဦးရာသီဟုထင်ရဆဲဖြစ်ပြီး မိုမိဂျိအရွက်များကိုအရောင်ပြောင်းလဲသည်ကိုမမြင်ရသေးပေ။
စာရေးသူရွေးချယ်သောဆောင်းပါး
၂။Rittoo (立冬)နှင့်TooJi(冬至) ကွာခြားချက်
Rittoo (立冬)နှင့် winter soltice တို့သည် ဆောင်းရာသီနှင့် သက်ဆိုင်သော စကားလုံးများဖြစ်သော်လည်း စကားလုံးများ၏ အဓိပ္ပါယ်များမှာ ကွဲပြားသည်။ Rittoo (立冬)သည် ဆောင်းရာသီ ရောက်ရှိလာခါနီးခြင်းကို ညွှန်ပြသည့် စကားလုံးဖြစ်ပြီး TooJi(冬至)သည်ပြက္ခဒိန်ပေါ်ရှိ ဆောင်းရာသီအလယ်တွင် တည်ရှိသောနေ့တစ်နေ့ဖြစ်သည်။ တစ်နှစ်တာရဲ့ ညတာအရှည်ဆုံးညလို့ ဆိုကြပါတယ်။ နေသည် တစ်နှစ်တာ၏ တောင်ဘက်အကျဆုံးနေ့ဖြစ်ပြီး မြောက်ကမ္ဘာခြမ်းတွင် နေ့တာအတိုဆုံးနေ့ဖြစ်သည်။
Rittoo (立冬)ကဲ့သို့ ရက်အတိအကျ သတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိသော်လည်း ပုံမှန်အားဖြင့်ပြက္ခဒိန်၏နှစ်စဉ် ဒီဇင်ဘာ ၂၂ ရက်ဝန်းကျင်ဖြစ်သည်။ TooJi(冬至)တွင် yuzu ရှောက်သီးအနံ့ထည့်ထားသောရေနွေးစိမ်ပြီးရောဂါကင်းစင်သောဘဝကိုဆုတောင်းကာရွှေဖရုံသီးကိုစားသည့်ဓလေ့ထုံးစံရှိသည်။
၃။ရာသီအလိုက်အစားအစာ
အောက်ဖော်ပြပါများသည် ဆောင်းရာသီအစတွင် စားသုံးလေ့ရှိသော အစားအစာများဖြစ်သည်။ ရာသီအလိုက် အစားအစာများသည် အာဟာရနှင့် အရသာတို့ကို တိုးစေသောကြောင့် ၎င်းတို့ကို သေချာစွာ စားသောက်ပါ။
·ဟင်းနုနွယ်ရွက်(Hoorensou)
စူပါမားကတ်မှာ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဝယ်လို့ရတဲ့ ဟင်းနုနွယ်ရွက်ဟာ Rittoo (立冬) ရာသီမှာပေါ်တဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တစ်မျိုးပါ။ ဟင်းနုနွယ်ရွက်သည် အအေးနှင့်ထိတွေ့သောအခါ ပိုချိုသည်။
· တရုတ်ဂေါ်ဖီထုပ်(Hakusai)
Nabeအိုးဟင်းရွက်ပြုတ်များတွင်လည်းအသုံးပြုသည့် တရုတ်ဂေါ်ဖီထုပ်သည် အရွက်များထူထပ်ပြီး အအေးနှင့်ထိတွေ့သောအခါ အရသာစူးသည်။
・ ခေါက်ဆွဲ Soba အသစ်
Soba သည် နွေရာသီတွင် မျိုးစေ့ကြဲပြီး နိုဝင်ဘာလတွင် ရိတ်သိမ်းသည်။ ဆောင်းရာသီတွင် ရိတ်သိမ်းထားသော ဆိုဘာသည် ၎င်း၏ ပြင်းထန်သော အနံ့နှင့် အရသာတို့ဖြင့် ထူးခြားသည်။
၄။ရာသီအလိုက်ပန်းများ
ဒါကတော့ ဆောင်းရာသီမှာ ပွင့်တဲ့ ပန်းသုံးမျိုးပါ။
・ Hiiragi
ဆောင်းရာသီတွင် Setsubun ကို အလှဆင်သည့် သန့်ရှင်းသော ပန်းပွင့်လေးများ။ ၎င်းသည် Osmanthus fragrans နှင့်တူညီသော Oleaceae မျိုးရင်းဝင်ဖြစ်သောကြောင့်၊ ၎င်းသည် Osmanthus fragrans နှင့်ဆင်တူသောပန်းပွင့်များဖြင့်သွင်ပြင်လက္ခဏာရှိပြီးနူးညံ့သောရနံ့ကိုပေးဆောင်သည်။
・ Sasanka
Camellia နှင့်ဆင်တူသော Sasanka သည် အောက်တိုဘာလမှ ဒီဇင်ဘာလအထိ ပွင့်သည်။ အရွက်များသည် camellia ထက်အနည်းငယ်သေးငယ်ပြီး အချွန်အတက်ပုံသဏ္ဍာန်ရှိသည်။ ပူနွေးသောရာသီဥတုကိုနှစ်သက်သော Sasanka သည် Shikoku နှင့် Kyushu တို့တွင် အတွေ့များသည်။ ပန်းပွင့်ဖတ်များကြွေကျသောအခါ၊ ၎င်းတို့သည် တစ်ဖတ်ပြီးတစ်ဖ် ကြွေကျခြင်း၏ လက္ခဏာတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။
・ Suisen(Narcissus)
Ikebanaပန်း အဖြစ်လည်း လူကြိုက်များသော Narcissus သည် နိုဝင်ဘာလဝန်းကျင်မှ စတင်ပွင့်ပြီး မတ်လဝန်းကျင်အထိ အပြည့်အဝပွင့်သည်။ အဖြူရောင်ပန်းပွင့်များနှင့် အဝါရောင်သရဖူပါ အံဝင်ခွင်ကျရှိသော ပန်းတစ်ပွင့်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။
Credit to https://oggi.jp/6581011
