ဂျပန်စာမှာ တဖက်လူကိုခေါ်တဲ့အခါမှာ San,Chan,Kun အစသဖြင့် အများပြားရှိပါတယ်။ များလွန်းလို့ တခါတလေ ဆိုရင် ဘယ်စကားလုံးကိုသုံးရမလဲ ဆိုတာကို စိတ်ရှုပ်ရတဲ့အချိန်တွေရှိပါတယ်။ တခါတလေ ကျရင်လဲ နောက်ဆက်ကားလုံးကို မသုံးဘဲ ဒီအတိုင်းနာမည်ချည်းခေါ်တဲ့အချိန်တွေလဲရှိပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးအခေါ်အဝေါ်တွေ အသုံးအနှုန်းတွေကတော့ အကြောင်းအရာ အမျိုးမျိုးနဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ ဒီလို တဖက်လူကို ခေါ်တဲ့အချိန်မှာ ဘယ်လိုမှန်မှန်ကန်ကန် အသုံးပြုရမလဲဆိုတဲ့ အကြောင်းကိုရှင်းပြသွားပါ့မယ်။
မာတိကာ
ဂျပန်လူမျိုးတွေရဲ့ နာမည် ဖွဲ့စည်းပုံ
တဖက်လူကို ခေါ်ပုံခေါ်နည်းကိုတိုက်ရိုက် မရှင်းခင် အရင်ဆုံး ဂျပန်လူမျိုးတွေရဲ့ နာမည်ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ပတ်သက်ပြီးအရင်ရှင်းပြချင်ပါတယ်။ ဂျပန်လူမျိူးတွေရဲ့ နာမည်ကတော့ အနောက်တိုင်းနာမည်ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ပြောင်းပြန်ဖြစ်ပါတယ်။ အနောက်တိုင်းမှာတော့ ကိုယ်ပိုင်နာမည် ပြီးမှ မျိုးရိုးနာမည် လာပေမယ့်၊ ဂျပန်မှာတော့ မျိုးရိုးနာမည် အရင်လာပြီးမှ ကိုယ်ပိုင်နာမည် လာပါတယ်။ ဂျပန်မှာတော့ အလယ်နာမည် ဆိုတာကလဲ မရှိသလောက်ရှားကြပါတယ်။ ဥပမာ
- 田中 太郎 (Tanaka Tarou)
- 田中 Tanaka = မျိုးရိုးနာမည်
- 太郎 Tarou = ကိုယ်ပိုင်နာမည်
စာရေးသူရွေးချယ်သောဆောင်းပါး
တယောက်ယောက်ကို Formal ဆန်ဆန်ခေါ် တဲ့အချိန်
ဂျပန် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းမှာတော့ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦးအပြန်အလှန်အလေးထားမှုတွေကိုတော်တော် အလေးအထားကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် တဖက် လူကို သေသေချာချာ မှန်မှန်ကန်ကန် နဲ့ခေါ်ဖို့ က အင်မတန်အရေးကြီးပါတယ်။ အခေါ်အဝေါ် နည်းနည်းမှာသွားပါက impression မကောင်းတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဂရုစိုက်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
-San (～さん)
-San (～さん) ကတော့ ဂျပန်မှာ အသုံးများဆုံးနဲ့ အခြေခံကျဆုံး အခေါ်အဝေါ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်စာ စလေ့လာတဲ့အချိန်မှာလဲ -San (～さん)ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ပထမဆုံးလေ့လာရမယ်ထင်ပါတယ်။ ဥပမာ
တစ်ယောက်ယောက်က “Tanaka Tarou desu.” 「田中 太郎です。」 “Tanaka Tarou လို့ခေါ်ပါတယ်။ လို့မိတ်ဆက်လိုက်တဲ့အခါမှာ
သူ့ကို Tanaka-San လို့ပဲခေါ် ရပါမယ်။ Tarou-San လို့ခေါ်လို့မရပါဘူး။
ဘာလို့လဲဆိုရင် တော့ ဂျပန်မှာတော့ -San နဲ့တွဲတဲ့ အချိန်မှာတော့ မျိုးရိုးနာမည်နဲ့ပဲတွဲလို့ရပါတယ်။ ကိုယ်ပိုင်နာမည်နဲ့ တွဲပြီးသုံးလေ့မရှိပါဘူး။ နောက်ပြီးတော့ ကိုယ့်နာမည် ကို ဂျပန်လိုပြောတဲ့အချိန်မှာ -San ဖြုတ်ပြီးပြောရပါမယ်။
-San ကိုတော့ အများအားဖြင့် အောက်ပါ အခြေအနေတွေမှာ အသုံးပြူလေ့ရှိပါတယ်။
-
တယောက်ယောက်ကို ရည်ညွှန်းတဲ့အခါမှာ - Tanaka-San
-
မိသားစုထဲက ကြီးတဲ့သူတွေကိုခေါ်တဲ့အခါ - Otosan (အဖေ), Okaasan (အမေ), etc.
-
တံဆိတ်တွေကို လေးစားသမှုနဲ့ ရည်ညွှန်းတဲ့အခါ - Toyota-san, Mitsubishi-san
-
လုပ်ငန်း၊ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း၊ အလုပ်အကိုင်တွေကို ရည်ညွှန်းတဲ့အခါ - Raita-san (Writer-san), Onikuya-san (အသားဆိုင်)
-Sama (～様)
-Sama (～様)ကတော့ အများအားဖြင့် Formal ဆန်ဆန် လုပ်ငန်းသုံး စကားလုံးမျိုးဖြစ်ပါတဘ်။ ဒီစကားလုံးလဲ -San နဲ့အတူတူဖြစ်ပြီးမျိုူရိုးနာမည်နဲ့သာ တွဲလေ့ရှိပါတယ်။ ဥပမာ
Tanaka-san ဆိုရင် Tanaka-sama
Yamada-sanဆိုရင် Yamada-sama
အများအားဖြင့် ကုမ္ပဏီတွေ၊ ဧည့်သည်တွေနဲ့ ဆက်ဆံ တဲ့ အချိန်မှာ အများအားဖြင့် အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ နောက်ပြီး စားသောက်ဆိုင်တွေလိုမျိုး ဝန်ဆောင်မှုပေးတဲ့နေရာတွေမှာဆိုရင်လဲ Okyaku-sama (お客様) ဆိုပြီး ဧည့်သည်ကို -samaတပ်ခေါ်ခေါ်လေ့ရှိကြပါတယ်။ kyaku ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို အရှေ့မှာ O တပ်ပြီး အနောက်မှာ -samaတပ်ပြီး အယဥ်ကျေးဆုံးအသုံးအနှုန်းကိုသုံးလေ့ရှိပါတယ်။
-Shi (～氏)
-Shi (～氏) ကတော့ အရေးအသားမှာသာသုံးလေ့ရှိတဲ့ စကားလုံးပဲဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးယခင်ကတော့ -Shi (～氏) ကို အမျိူးသားတွေကိုသာသုံးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ယခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ အမျိူးသမီးတွေမှာလဲ အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ နောက်ပြီး တတိယ ပုဂ္ဂိုလ် ကို မိတ်ဆက် ဖော်ပြလေ့ရှိပါတယ်။ ဥပမာ
〇〇 ကုမ္ပဏီ မှ Tanaka-shi
အစသဖြင့် လေးစာသမှုနဲ့အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ အပြောစကားမှာတော့ အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။
Otakus တွေနဲ့ လူငယ်တွေကတော့ စကားပြောတဲ့အချိန်မှာ -Shi (～氏) ကို အပျော်သဘောမျိုးနဲ့ အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ နောက်ပြီး Anime တွေထဲက ဇာတ်ကောင်တွေလဲ တခါတလေ သုံးတာ ကြားဖူးမှာပါ။ နောက်ပြီး ဒီလိုမျိူး ဝါကျတွေရဲ့ အဆုံးမှာ -gozaru ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းနဲ့ ဆုံးသတ်လေ့ရှိပါတယ်။
တယောက်ယောက်ကို ရင်းရင်းနှီးနှီးခေါ်ချင်ရင်
ရင်းနှီးတဲ့သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ စကားပြောတဲ့အချိန်မှာတော့ အောက်ပါ အသုံးအနှုန်းတွေကိုသုံးလို့ရပါတယ်။
chan (～ちゃん)
chan (～ちゃん)ကတော့ ကလေးတွေ၊ အသိသူငယ်ချင်း၊ အမျိုးသမီးတွေမှာသာအသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ နောက်ပြီး တိရစ္ဆာန် တွေမှာလဲ အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ နောက်ပြီး မိသားစုဝင်တွေထဲမှာဆိုရင်လဲ chan (～ちゃん) ကိုအသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ ဥပမာ Ojiichan (အဘိုး) and Obaachan (အဘွား)၊နောက်ပြီး ကိုယ့်ထက် အသက်ကြီးတဲ့သူတွေကို တော့ chan (～ちゃん) လို့အသုံးပြုဖို့မသင့်တော်ပါဘူး။
kun (～くん・～君)
kun (～くん・～君) ကတော့ chan (～ちゃん) ရဲ့ပြောင်းပြန် အမျိုးသားသုံးစကားလုံးလို့အမှတ်မှားတဲ့သူတွေများပါတယ်။ ဒါပေမယ့် kun (～くん・～君)ကို အမျိုးသမီးတွေအတွက်ပါ အသုံးပြုလို့ရပါတယ်။ kun (～くん・～君) ကတော့ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေက အသက်ငယ်တဲ့သူတွေကို အသုံးပြုတာမျာလေ့ရှိပါတယ်။ သူငယ်ချင်းအချင်းချင်းလဲ kun (～くん・～君) လည်း အသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။
tan (～たん)
tan (～たん) ဆိုတဲ့ ဘယ်စကားလုံးကနေ ဆင်းသက်လာတာလဲ? ဒီစကားလုံးကတော့ ကလေးတွေ အသုံးများတဲ့စကားလုံးဖြစ်ပါတယ်။ အမှန်တော့ Sanကနေ Chan၊ Chan ကနေတဆင့် Tan ကိုပြောင်းသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ မူလ ကတော့ ကလေးတွေသာ အသုံးပြုတဲ့စကားဖြစ်ပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာတော့ ချစ်စရာကောင်းတဲ့သူတွေကိုခေါ်တဲ့အချိန်၊ SNS မှာ သူငယ်ချင်းအချင်း ခေါ်တဲ့အချိန်တွေမှာ အသုံးပြုလေ့ရှိကြပါတယ်။
အကျဥ်းချုပ်
တဖက်လူကိုဘယ်လိုခေါ်မလဲ ဆိုတာကိုသေသေချာချာ နားလည်းပြီး သုံးတဲ့အချိန်မှာလဲ သေချာ မှန်ကန်အအောင် အသုံးပြူဖို့ အင်မတန်အရေးကြီးပါတယ်။ ဒီလိုမျိုး တဖက်လူအပေါ် ခေါ် ပုံခေါ်နည်းတွေကို သတိထားရမယ့် အချက်တွေအနေနဲ့တော့ နေရာနဲ့အခြေအနေ၊ တဖက်လူ၊ ရင်းနှီးမှု ဆိုတဲ့ အချက်တွေပဲ ဖြစ်တယ် လို့ဆိုရမှာပါ။ ဒီအချက်တွေအပေါ်မူတည်ပြီး မှန်မှန်ကန်ကန် ခွဲဖို့ အကြံပေးလိုက်ပါတယ်။
