ဂျပန်နိုင်ငံမှာနှစ်သစ်ကူးခါနီးအစားမျိုးစုံစားသောက်လေ့ရှိပါတယ်။ရိုးရာယဥ်ကျေးမှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့စားသောက်မှုများ၊ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့စားသောက်မှုများစွာရှိပါတယ်။ဂျပန်ရဲ့နှစ်သစ်ကူးအစားအစာများဟာစိတ်ဝင်စားစရာကောင်းလှပြီးနောက်နှစ်တစ်နှစ်အတွက်ကောင်းမွန်တဲ့အယူအဆနဲ့စားသောက်ကြပါတယ်။နှစ်တစ်နှစ်ရဲ့အစမှာရိုးရာနတ်များဆီမှာဆုတောင်းပွဲများပြုလုပ်ကြပြီး၊အိမ်များမှာလည်းအဆောင်သဖွယ်ပစ္စည်းများချိတ်ဆွဲလေ့ရှိပါတယ်။ဂျပန်အစားအစာများဟာကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့အစားအစာများပြားပြီး၊နှစ်သစ်ကူးစားသောက်တဲ့အစားအစာများဟာလည်းအဓိပ္ပာယ်များစွာရှိပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ ဒီလိုနှစ်သစ်ရောက်ရင် ဂျပန်လူမျိုးတွေစားလေ့ရှိကြတဲ့ ရိုးရာအစားစာတွေအကြောင်းကိုဖော်ပြသွားမှာဖြစ်ပြီး အစားအသောက်တွေရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကိုပါ ရှင်းလင်းပြသသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
မာတိကာ
- နှစ်ကုန်နှင့် နှစ်သစ်ကူးမှာစားသောက်လေ့ရှိကြတဲ့ အစားစာများ။
- Osechi ဟင်းလျာ။
- Ozouni ဟင်းချို။
- တခြားဟင်းလျာများ။
- အကျဥ်းချုပ်
နှစ်ကုန်နှင့် နှစ်သစ်ကူးမှာစားသောက်လေ့ရှိကြတဲ့ အစားစာများ။
ဂျပန်နိုင်ငံမှာတော့ နှစ်ကုန်ခါနီး အကြိုညတွေနဲ့ နှစ်သစ်ကူးနေ့တွေမှာ ရိုးရာအစားအသောက်တွေစားလေ့ရှိကြပါတယ်။ နှစ်သစ်ကူးအကြိုညမှာတော့ Toshikoshi soba လို့ခေါ်တဲ့ခေါက်ဆွဲ ကိုစားလေ့ရှိကြပါတယ်။ Toshikoshi soba ကိုစားရတဲ့အကြောင်းအရင်းကတော့ အသက်ရှည်အောင်လို့ဆိုကြပါတယ်။ နှစ်သစ်ကူးရောက်တဲ့ အချိန်မှာလဲ Osechi ဟင်းလျာနှင့် Ozouni ဟင်းချို တို့လို ရိုးရာ အစားအသောက်တွေကိုစားလေ့ရှိကြပါတယ်။ ဒီလို ရိုးရာအစားအသောက်တွေကိုလဲ ကောင်းမွန်တဲ့ အယူအဆ၊ အဓိပ္ပာယ်နှင့် နိမိတ်တွေနဲ့ စားသောက်လေ့ရှိကြပါတယ်။ နောက်ပြီး အစားအသောက်တွေကိုလဲ နေရာပေါ်လိုက်ပြီးတော့ ပြုလုပ်ပုံနဲ့ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေ ကွဲပြားပါတယ်။ အထူးသဖြင့် Ozouni ဆိုရင် ဒေသအပေါ်လိုက်ပြီးတော့ ပါဝင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေ ကွဲပြားတတ်ပါတယ်။
စာရေးသူရွေးချယ်သောဆောင်းပါး
Osechi ဟင်းလျာ
Osechiဆိုတာကတော့ဂျပန်ရိုးရာနှစ်သစ်ကူးမုန့်ဖြစ်ပါတယ်။ဒီမုန့်ဟာဆိုရင်တော့ပြင်ဆင်တဲ့သူအပေါ်မှာမူတည်ပြီး အမျိုးမျိုးရှိနိုင်ပါတယ် ။ ပုံမှန်အားဖြင့် 重箱 (jyuu bako) လို့ခေါ်တဲ့ရိုးရာ ထမင်းဘူး အနက်ရောင်အတွင်းမှာ အကန့်လေးတွေခွဲပြီး ပြင်ဆင်လေ့ရှိကြပါတယ်။ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ ရိုးရာမုန့်တွေ အများကြီးကို ထမင်းဘူးတစ်ခုတည်းမှာ ထည့်ပြီးစားလေ့ရှိပါတယ်။ နှစ်သစ်ကူးရောက်လာရင် Osechi ကို ကိုယ်တိုင်ပြုလုပ်လေ့ရှိတဲ့ အိမ်တွေလဲရှိသလို၊ ပြုလုပ်ပြီးသားကို ဝယ်လေ့ရှိတဲ့သူတွေလဲရှိပါတယ်။ အမျိုးအစားစုံလင်လှပြီး အရသာလဲရှိသလို နိမိတ်လဲကောင်းပြီး၊ ထမင်းဘူးထဲမှာထည့်ထားတဲ့ အစားစာတစ်ခုချင်းစီမှာ အဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုးစီရှိကြပါတယ်။
Osechi ထဲမှာ ပါဝင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုကြည့်လိုက်ကြရအောင်။ Osechi ဟင်းလျာက ရေခဲသေတ္တာတွေ မပေါ်ခင်ရှေးယခင်ခေတ်ကတည်းက စားလာတဲ့ ရိုးရာအစားအသောက်ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ Osechi မှာပါဝင်တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေကတော့ ကြာရှည်စွာ အထားခံတဲ့ ပစ္စည်းတွေများပါတယ်။ ပြုလုပ်တဲ့ အိမ်၊ဒေသအလိုက် ပါဝင်ပစ္စည်းတွေ ကွာခြားနိုင်ပေမယ့် အများအားဖြင့်တွေ့ရများတဲ့ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေကိုကြည့်လိုက်ကြရအောင်။
黒豆 ( Kuromame ) - ပဲအနက်
黒豆 Kuromame လို့ခေါ်တဲ့ပဲအနက်ကတော့ အနက်ရောင်ဖြစ်ပြီး ကျန်းမာပြီးသန်မာစေတယ်ဆိုတဲ့ နိမတ်နဲ့စားလေ့ရှိကြပါတယ်။ နောက်ပြီး 豆 (mame) ဆိုတာကတော့ သေသေချာချာ လုပ်သော တည်ကြည်သောဆိုတဲ့ စကားလုံးနဲ့ အသံထွက်ဆင်နေတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ တည်တည်ကြည်ကြည် အလုပ်လုပ်နိင်ရန်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်နဲ့လဲ စားလေ့ရှိကြပါတယ်။
数の子 ( Kazunoko ) - ငါးဥ
Kazunoko ကတော့ ငါးဥတွေ အများကြီးပါဝင်တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ သားမြေးမြစ်တွေ ထွန်းကားစေဖို့ ဆိုတဲ့ နိမိတ်နဲ့ စားလေ့ရှိကြပါတယ်။
田作り ( Tazukuri ) - ငါးခြောက်ကြော်
田作り Tazukuri ဆိုတာကတော့ ငါးခြောက်ကိုကင်ထားတဲ့ အစားစာတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး စိုက်ပျိုးရေးထွန်းကားဖို့အတွက်ဖြစ်ပါတယ်။
紅白かまぼこ ( Ko-Haku Kamaboko )
紅白かまぼこ ( Ko-Haku Kamaboko ) ကတော့ ငါးကို ပေါင်းပြီးပြုလုပ်ထားတဲ့ အစားစာတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ လဝိုင်းခြမ်းပုံစံဖြစ်ပြီးတော့ အဖြူရောင်နှင့် အနီရောင်တို့ပေါင်းစပ်ထားပါတယ်။ ဒီအနီရောင်နှင့် အဖြူရောင်ကတော့ ရှေးခေတ်ကတည်း ဂျပန်မှာ နိမိတ်ကောင်းတယ်လို့ယူဆလေ့ရှိပြီး အနီရောင်ကတော့ မကောင်းတဲ့ အရာတွေကိုဖယ်ရှားတဲ့ နိမိတ်ဆောင်ပြီး အဖြူရောင်ကတော့ နတ်ကောင်းနတ်မြတ်တွေကို အဓိပ္ပာယ်ဆောင်ပါတယ်။
昆布巻 ( Kobumaki ) - ရေညှိငါးလိပ်
昆布巻 ( Kobumaki ) - ရေညှိငါးလိပ် ကတော့ Kobu ဆိုတဲ့ရေညှိနဲ့ငါးကို အချိုပြုတ်ထားတဲ့ အစားစာတွေတမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ Kobu ဆိုတဲ့ ရေညှိကတော့ ဂျပန်စကားပျော်ရွှင်ခြင်း yorokobu နဲ့အဓိပ္ပာယ်ဆင်တဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ နှစ်သစ်ကိုပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်ဖြတ်သန်းနိုင်ဖို့အတွက် ဆိုတဲ့ နိမိတ်နဲ့ စားလေ့ရှိပါတယ်။
伊達巻 ( Datemaki )
伊達巻 ( Datemaki ) ကတော့ ငါးနှင့် ကြက်ဥ ကိုလိပ်ထားတဲ့ အစားအသောက်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ Date ဆိုတာကတော့ အသိပညာဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်ပြီး အသိပညာတိုးပွားစေဖို့အတွက် ဆိုတဲ့ နိမိတ်နဲ့ စားသောက်လေ့ရှိကြပါတယ်။
栗きんとん ( Kurikinton ) - ကန်းစွန်းဥပြုတ် အနှစ်နှင့်သစ်အယ်သီး
栗きんとん ( Kurikinton ) - ကန်းစွန်းဥပြုတ် အနှစ်နှင့်သစ်အယ်သီး ကလဲ ဂျပန်ရိုးရာ အစားစာတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ကန်းစွန်ကိုပြုတ်ပြီး အနှစ်ရအောင်လုပ်ပြီး သစ်အယ်သီးကိုထည့်ပြီးစားလေ့ရှိကြပါတယ်၊ဝါရောင်ရှိပြီး ကံကောင်းခြင်းကိုအဓိပ္ပာယ်ဆောင်ပါတယ်။ ချိုပြီးတော့ စားရတာလွယ်တဲ့ အစားစာတစ်မျိုးလဲဖြစ်ပါတယ်။
煮しめ Nishime - ဟင်းသီးဟင်းရွက်ပြုတ်
煮しめ Nishime ဆိုတာကတော့ အာလူး၊ ကန်းစွန်းဥ၊ ကြာစွယ်တို့လိုမျိုး အမြစ်ရှိတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို ပြုတ်ထားတဲ့ ဟင်းလျာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို သစ်ဥတွေမှာတော့အမြစ်တွယ်နေတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ အဆုံးမရှိ၊ ထာဝရ ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်သက်ရောက်လာပြီး ထာဝရ ပျော်ရွှင်စေရန်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်နဲ့စားသောက်လေ့ရှိကြပါတယ်။
ဒီဟင်းလျာတွေကတော့ Osechi မှာပါဝင်လေ့ရှိတဲ့ ဟင်းလျာအမျိုးအစားဖြစ်ပြီး သူရဲ့ အဓိပ္ပာယ်တွေဖြစ်ပါတယ်။
Ozouni
Ozouni ဆိုတာကတော့စွပ်ပြုတ်တမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ Ozouni လဲ နှစ်သစ်ကူးမှာစားတဲ့ အစားစာတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ စိုက်ပျိုးရေးထွန်းကားအောင်နှင့် အန္တာရာယ်ကင်းအောင်ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့စားတဲ့ အစားအသောက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီစွတ်ပြုတ်ကတော့ Heian ခေတ်ကတည်းက စားတဲ့ အစားစာတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ကောက်ညှင်းနဲ့ စွတ်ပြုတ်ပုံစံမျိုးဖြစ်ပေမယ့် ဒေသအပေါ်လိုက်ပြီးတော့ ထည့်တဲ့ ပါဝင်တဲ့ ပစ္စည်းတော်တော် ကွဲပြားတာမျိုးတွေရှိပါတယ်။ ဒေသအပေါ်မူတည်ပြီးတော့ ကောက်ညှင်းအမျိုးအစား၊ ဟင်းခတ်ပစ္စည်းအမျိုးအစား၊ ပါဝင်ပစ္စည်းအမျိုးအစား အစသဖြင့်ကွာခြားကြပါတယ်။ ကောက်ညှင်းကိုတော့ အဝိုင်းပုံစံရှိသလို ၊ လေးထောင့်ပုံစံ ကောက်ညှင်းကင် အစသဖြင့် ဒေသအပေါ်မူတည်ပြီးတော့ အမျိုးမျိုးအသုံးပြုလေ့ရှိပါတယ်။ အရသာအနေနဲ့ကတော့ မီဆိုကိုအသုံးပြုလေ့ရှိသလို ရေညှိဟင်းချိုကိုအသုံးပြုတဲ့ ဒေသတွေလဲရှိပါတယ်။ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေကတော့ ဒေသထွက်ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို အသုံးပြုလေ့ရှိပြပါတယ်။
တခြားဟင်းလျာများ။
နှစ်သစ်မှာ ဂျပန်တွေကတော့ ဒီလို အစားစာတွေအပြင်ဂျပန်လူမျိုးတွေကတော့ တခြားအစားစာတွေကိုလဲစားသောက်လေ့ရှိကြပါတယ်။ ဥပမာ ဆူရှီ၊ Sukiyaki တို့လိုမျိုး အစားအသောက်တွေကိုလဲ စားသောက်လေ့ရှိကြပါတယ်။ အများအားဖြင့်တော့ အပေါ် မှာဖော်ပြခဲ့တဲ့ Osechi နှင့် Ozouni ကိုတော့ ပိုပြီးတော့ စားလေ့ရှိကြပါတယ်။ အနီးစပ်ဆုံး အဓိပ္ပာယ်ဖော်ရရင် မြန်မာလူမျိုးတွေ သင်္ကြန်မှာ မုန့်လုံးရေပေါ်စားကြသလိုဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော် Osechi နှင့် Ozouni ကိုတော့ နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့ ကနေ ၃ ရက် အထိ စားလေ့ရှိကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့လဲ တာရှည်ခံတဲ့ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေကိုအသုံးပြုတာလဲဖြစ်ပါတယ်။
အကျဥ်းချုပ်
ဒီဆောင်းပါမှာတော့ ဂျပန်နိုင်ငံရဲ့ နှစ်သစ်ကူးမှာစားလေ့ရှိတဲ့ အစားအသောက် ၂ မျိုးကိုမိတ်ဆက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေနဲ့ အဓိပ္ပာယ်တွေအပြင် ကွာခြားမှုတွေကိုပါ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ နှစ်သစ်လဲကူးတော့မှာဆိုတော့ နှစ်သစ်ကူးမှာ ရိုးရာအစားအသောက်တွေစမ်းစားကြည့်ပါ။
